وفات معتضد بالله عباسى
روز واقعه:23 ربیع الثانی
سال 289 هجری قمری
کلید واژه: بنی عباس، 23 ربیع الثانی، معتضد بالله عباسى
“احمد بن موفق بن متوكل عباسى"، معروف به “المعتضد بالله” پس از وفات عمويش “معتمد عباسى” به مقام خلافت نايل آمد. وى خليفه اى كوشا و باتدبير و در امر زمامدارى، كاردان و باگذشت بود.
معتضد به عنوان شانزدهمين خليفه عباسى پس از استقرار در مقام خلافت، “عبيدالله بن سليمان” را به وزارت منصوب كرد و پس از وفات عبيدالله فرزندش “قاسم بن عبيدالله” را به اين مقام برگزيد.
همچنين، “ابواسحاق اسماعيل بن اسحاق ازدى” را كه مالكى مذهب بود به قضاوت منصوب كرد و پس از وى پسرعمويش “اسماعيل” را به اين مقام انتخاب نمود.[۱] سرانجام در 47 سالگى در 23 ربیع الثانی سال 289 قمرى در بغداد بدرود حيات گفت.
معتضد عباسى با آل ابى‌طالب علیه‌السلام و علویان مهربان بود و متعرض آنان نمى شد و در مقابل، تلاش مى كرد كه به آنان خدمتى نمايد.[۲] همچنين وى با بنى اميه بسيار دشمن بود و در سال 283 قمرى دستور داد كه در منابر و سخنرانى ها “معاوية بن ابى سفيان” و فرزندش “يزيد بن معاويه” را لعنت كنند و آن دو را به خاطر دشمنى با “امیرالمومنین علیه‌السلام” و فرزندان گرامى اش، ناسزا گويند.
اما وزيرش عبيدالله بن سليمان كه در باطن، ناصبى و دشمن اهل بيت علیهم‌السلام بود، وى را از اين كار بازمى داشت و مى گفت كه اهل سنت، از سب و لعن معاويه ناراحت مى شوند و ممكن است عكس‌العمل منفى نشان داده و نظم خلافت را بر هم خلافت مكتفى عباسى
روز واقعه:23 ربیع الثانی
سال 289 هجری قمری
کلید واژه: بنی عباس، 23 ربیع الثانی، مكتفى عباسى، قيام قرمطيان
على بن معتضد بن موفق بن متوكل عباسى در رجب سال 264 قمرى از كنيزى رومى‌نژاد به نام “نشيج” به دنيا آمد و پس از درگذشت پدرش “معتضد عباسى” در 23 ربيع الثانى سال 289 قمرى به خلافت رسيد و به “المكتفى بالله “معروف گرديد. وى هفدهمين خليفه عباسیان بود.
مكتفى در آغاز خلافتش “قاسم بن عبيدالله بن سليمان” را كه در زمان “معتضد عباسى” مقام وزارت را در اختيار داشت، به اين مقام ابقاء نمود ولى پس از مدتى “عباس بن حسن بن ايوب” را به جاى وى منصوب كرد. اما مقام قضاوت عاليه دستگاه خلافت را در عصر او، افراد ذيل بر عهده داشتند: يوسف بن يعقوب، محمد بن يوسف بن يعقوب، ابوخازم و عبدالله بن على بن أبى‌شوارب اموى.
مهمترين رويداد عصر وى عبارت بود از قيام فراگير قرمطيان به رهبرى “ابوالقاسم قرمطى” در مناطقى از عراق و شام و درگيرى خونين آنان با سپاهيان خليفه كه سرانجام ابوالقاسم قرمطى در نبرد با سپاهيان خليفه كشته شد و برادرش “ابوالحسن قرمطى” رهبرى قرمطيان را بر عهده گرفت.
به هر روى اين خليفه عباسى به مدت شش سال و شش ماه زمامدارى نمود و سرانجام در 31 سالگى در هفدهم ذی القعده سال 259 قمرى بدرود حيات گفتمعتضد اعتنايى به گفتارش نكرد و دستور سب و لعن آن دو را صادر كرد
