موقعیت فعلی: فهرست قرآن / سوره اعراف / تفسیر نور / آیات 1 - 50 اعراف
آيه 1
متن آيه :
المص
ترجمه :
الف . لام . ميم . صاد .
توضيحات :
ذكر حروف مقطّعه در اوائل برخي از سورهها ، علاوه از جلب توجّه شنوندگان ، و دعوت آنان به سكوت و استماع ، عربها را فرياد ميدارد كه اين قرآن از همان حروف هجائي فراهم آمده است كه شما گفتار و نوشتار خود را بدان اداء ميكنيد . پس اگر درباره آسمانيبودن قرآن دچار شكّ و ترديديد ، سورهاي همچون يكي از سورههاي آن را بسازيد و ارائه دهيد ، و . . . ( نگا : بقره / 23 ) .
آيه 2
متن آيه :
كِتَابٌ أُنزِلَ إِلَيْكَ فَلاَ يَكُن فِي صَدْرِكَ حَرَجٌ مِّنْهُ لِتُنذِرَ بِهِ وَذِكْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ
ترجمه :
( اين قرآن ) كتابي است كه از ( سوي يزدان جهان ) بر تو نازل شده است و نبايد از ناحيه آن هيچ گونه نگراني و ناراحتي به خود راه دهي . ( نه نگراني از ناحيه بار سنگين رسالتي كه بر دوش داري و نه از جانب عكسالعملهائي كه دشمنان سرسخت در برابر آن نشان ميدهند ، و نه از سوي نتيجه و برداشتي كه از تبليغ اين رسالت انتظار ميرود . چرا كه هدف از نزول اين قرآن اين است ) كه بدان ( كافران را از عواقب شوم افكار و اعمالشان ) بترساني ، و مؤمنان را پند و اندرز دهي .
توضيحات :
« لِتُنذِرَ » : متعلّق به ( أُنزِلَ ) است . « ذِكْرَيا » : پند و اندرز دادن . پنددهنده و اندرزگو . اين واژه مصدر و به معني ( تذكير ) است . مجرور بوده و عطف بر محلّ ( لِتُنذِرَ ) است . تقدير چنين ميشود : لِلإِنذَارِ وَ التَّذْكِيرِ . يا اين كه ( ذِكْري ) به معني اسم فاعل يعني ( مذكّر ) است . مرفوع بوده و خبر مبتداي محذوف است . تقدير چنين ميشود : وَ هُوَ ذِكْري لِلْمُؤْمِنينَ . و . . .
آيه 3
متن آيه :
اتَّبِعُواْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُمْ وَلاَ تَتَّبِعُواْ مِن دُونِهِ أَوْلِيَاء قَلِيلاً مَّا تَذَكَّرُونَ
ترجمه :
از چيزي پيروي كنيد كه از سوي پروردگارتان بر شما نازل شده است ، و جز خدا از اولياء و سرپرستان ديگري پيروي مكنيد ( و فرمان مپذيريد ) . كمتر متوجّه ( اوامر و نواهي خدا ) هستيد ( و كمتر پند ميگيريد ) .
توضيحات :
« مِن دُونِهِ » : بجز او . به جاي او . ضمير ( هِ ) به ( رَبِّ ) برميگردد . اگر مرجع آن ( ما ) باشد ، پيش از ( اَوْلِيَآءَ ) مضافي چون ( أَباطيل ) محذوف است . در اين صورت معني چنين ميشود : جز از وحي آسمان ، از ياوهسرائي سرپرستان ديگري پيروي مكنيد . « قَلِيلاً مَّا تَذَكَّرُونَ » : كمتر پند ميگيريد و متذكّر ميگرديد . راجع به قوانين و احكام الهي چندان چيزي نميدانيد . گاهگاهي يادآور و پندپذير ميگرديد . ( قَلِيلاً ) صفت موصوف محذوفي چون ( زَمَاناً ) يا ( تذكّراً ) است و ( ما ) زائد و براي تأكيد قلّت است .
آيه 4
متن آيه :
وَكَم مِّن قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا فَجَاءهَا بَأْسُنَا بَيَاتاً أَوْ هُمْ قَآئِلُونَ
ترجمه :
چه بسيار شهرها و آباديهائي كه آنها را ( به سبب گناهان فراوان ساكنان آنجاها ) ويران كردهايم و عذاب ما مردمان آنجاها را در برگرفته است ، در شبانگاهان ( كه در خواب ناز بودهاند ، مانند قوم لوط ) يا در چاشتگاهان كه به استراحت پرداختهاند ( مانند قوم شعيب ) .
توضيحات :
« كَمْ » : چه بسيار . « قَرْيَةٍ » : شهر . روستا . در اينجا مراد ساكنان شهر يا روستا است . « بَأْس » : عذاب . « بَيَاتاً » : شب هنگام . در حالي كه شب را ميگذراندند . اين واژه ميتواند مفعولفيه بوده و يا اين كه مصدر و به معني ( بائِتينَ ) و حال باشد . « قَآئِلُونَ » : خفتگان در نيمروز . استراحتكنندگان در چاشتگاه . از ماده ( قَيْل ) .
آيه 5
متن آيه :
فَمَا كَانَ دَعْوَاهُمْ إِذْ جَاءهُمْ بَأْسُنَا إِلاَّ أَن قَالُواْ إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ
ترجمه :
در آن موقع كه عذاب ما به سراغ ايشان آمده است ، دعا و استغاثهاي جز اين نداشتهاند كه گفتهاند : واقعاً ما ستمكار بودهايم ( و با دست خود بر خود ستم كردهايم و هم اينك پشيمانيم و چشم به راه عفو يزدانيم ! امّا بدين هنگام پشيماني را چه سود ؟ ! ) .
توضيحات :
« دَعْوَاهُمْ » : دعاي ايشان . استغاثه آنان .
آيه 6
متن آيه :
فَلَنَسْأَلَنَّ الَّذِينَ أُرْسِلَ إِلَيْهِمْ وَلَنَسْأَلَنَّ الْمُرْسَلِينَ
ترجمه :
( در روز قيامت ) به طور قطع از كساني كه پيغمبران به سوي آنان روانه شدهاند ميپرسيم ( كه آيا پيام آسماني به شما رسانده شده است يا خير و چگونه بدان پاسخ دادهايد ؟ ) و حتماً از پيغمبران هم ميپرسيم ( كه آيا پيام آسماني را رساندهايد و از مردمان در قبال فرمان يزدان چه شنيده و چه ديدهايد ؟ ) .
توضيحات :
« الْمُرْسَلِينَ » : فرستادگان . پيغمبران .
آيه 7
متن آيه :
فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيْهِم بِعِلْمٍ وَمَا كُنَّا غَآئِبِينَ
ترجمه :
مسلّماً ( اعمال همه را مو به مو و ) آگاهانه براي آنان شرح ميدهيم ؛ چرا كه ما از آنان به دور نشدهايم ( و همهجا حاضر و ناظر كردار و رفتارشان بودهايم ) .
توضيحات :
« عَلَيْهِمْ » : براي همه مردمان . براي پيغمبران ، در توضيح پاسخ ايشان به خدا : لا عِلْمَ لَنا ( نگا : مائده / 109 ) . « بِعِلْمٍ » : آگاهانه . از روي علم . « مَا كُنَّا غَآئِبِينَ » : غائب نبودهايم . غافل و بيخبر نبودهايم .
آيه 8
متن آيه :
وَالْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
ترجمه :
سنجش درست ( و دقيق اعمال ) در آن روز انجام ميگيرد . پس هر كه ( كفّه حسنات ) ترازوي او سنگين شود ( و بر كفّه سيّئات او رجحان پذيرد ) اين چنين كساني رستگارند .
توضيحات :
« الْوَزْنُ » : وزنكردن . سنجش . مبتدا است و خبر آن ( يَوْمَئِذٍ ) است . « الْحَقُّ » : صحيح . درست . صفت ( الْوَزْنُ ) است . اين صفت و موصوف ، معني مبتدا و خبر نيز ميدهند . يعني : وزنكردن اعمال در آن روز صحيح است . « مَوَازِين » : جمع ميزان : ترازوها . و جمع موزون : سنجيدهها .
آيه 9
متن آيه :
وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ فَأُوْلَئِكَ الَّذِينَ خَسِرُواْ أَنفُسَهُم بِمَا كَانُواْ بِآيَاتِنَا يِظْلِمُونَ
ترجمه :
و كسي كه ( كفّه حسنات او از كفّه سيّئات ) ترازوي او سبك شود ، اين چنين كساني به سبب پيوسته انكار كردن آيات ما ( سرمايه وجود ) خود را از دست دادهاند .
توضيحات :
« خَسِرُوا » : از دست دادهاند . زيانكار و بيبهره نمودهاند . « يَظْلِمُونَ » : ظلم در اينجا در معني تكذيب و انكار به كار رفته است .
آيه 10
متن آيه :
وَلَقَدْ مَكَّنَّاكُمْ فِي الأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ قَلِيلاً مَّا تَشْكُرُونَ
ترجمه :
شما را در زمين مقيم كردهايم و قدرت و نعمتتان دادهايم ، و وسائل زندگيتان را در آن مهيّا نمودهايم ، ( امّا شما در برابر نعمتهاي فراوان ) بسيار كم سپاسگزاري ميكنيد .
توضيحات :
« مَكَّنَّاكُمْ » : شما را قدرت و نعمت داديم . و قوّه و سلطه بخشيديم . به شما مكان و مأوي داديم . « مَعَايِشَ » : جمع مَعيشة و مَعاش ، وسائل زندگي و مايه بقاء . از قبيل : خوردنيها و نوشيدنيها .
آيه 11
متن آيه :
وَلَقَدْ خَلَقْنَاكُمْ ثُمَّ صَوَّرْنَاكُمْ ثُمَّ قُلْنَا لِلْمَلآئِكَةِ اسْجُدُواْ لآدَمَ فَسَجَدُواْ إِلاَّ إِبْلِيسَ لَمْ يَكُن مِّنَ السَّاجِدِينَ
ترجمه :
( آدم ، جدّ نخستين ) شما را آفريديم و سپس صورتگري كرديم . بعد از آن به فرشتگان ( و از جمله ابليس كه در صف آنان قرار داشت ، ولي از ايشان نبود ) گفتيم : براي آدم سجده ( خضوع و تواضع ) كنيد ( و بزرگ و گراميش داريد ) . پس ( همه فرشتگان به فرمان يزدان ) سجده كردند ( و تعظيم و تكريم به جاي آوردند ) مگر ابليس كه ( از جنّيان بود و فرمان نبرد و ) سجده نكرد .
توضيحات :
« خَلَقْنَاكُمْ » : شما را آفريديم . در اينجا مراد اين است كه : اصل شما يعني نياي نخستينتان را آفريديم ( نگا : حجر / 28 - 33 ) . صيغه جمع براي تعظيم آدم است كه ابوالبشر است . « صَوَّرْنا » : صورتبندي و صورتگري كرديم . آدم را از خاك آفريديم و جان به كالبدش دميديم و پيكر زيبا و قامت رعنا و انديشه والا بدو داديم . « إِلآّ إِبْلِيسَ » : مگر اهريمن . مستثني منقطع است . زيرا كه ابليس از جنس فرشتگان نيست ( نگا : كهف / 50 و حجر / 27 ) .
آيه 12
متن آيه :
قَالَ مَا مَنَعَكَ أَلاَّ تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُكَ قَالَ أَنَاْ خَيْرٌ مِّنْهُ خَلَقْتَنِي مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُ مِن طِينٍ
ترجمه :
( خداوند به او ) گفت : چه چيز تو را بازداشت از اين كه سجده ببري ، وقتي كه من به تو دستور ( تعظيم و تواضع براي آدم ) دادهام ؟ ( ابليس از روي عناد و تكبّر پاسخ ) گفت : من از او بهترم . چرا كه مرا از آتش آفريدهاي و او را از خاك . ( و آتش كجا و خاك كجا ! ) .
توضيحات :
« مَا مَنَعَكَ ؟ » : چه چيز تو را باز داشت ؟ چه چيز مانع شد ؟ « طِينٍ » : گِل ( نگا : صافّات / 11 ) . خاك ( نگا : آلعمران / 59 ) . زيرا خاك عام است و بر گِل و غيرگِل اطلاق ميشود . استعمال ( طين ) در اينجا چه بسا اشاره به مرحلهاي از مراحل تدريجي خِلقت آدم باشد .
آيه 13
متن آيه :
قَالَ فَاهْبِطْ مِنْهَا فَمَا يَكُونُ لَكَ أَن تَتَكَبَّرَ فِيهَا فَاخْرُجْ إِنَّكَ مِنَ الصَّاغِرِينَ
ترجمه :
( خداوند بدو ) گفت : پس از اين ( بهشت آسماني يا بهشت زميني ، يا از ميان فرشتگان ، و يا از اين منزلت و مرتبت ) فرود آي ! تو را نرسد كه در اين ( مكان دلآرا ، و جايگاه والا ، نافرماني كني و ) تكبّر ورزي . پس بيرون رو ، تو از زمره خواراني ( و جاي تو در ميان اشرار است ، نه در ميان اخيار ) .
توضيحات :
« إهْبِطْ » : فرود آي . پائين رو . تنزّل كن . « مِنْها » : از آن . مرجع ( ها ) واژه ( جَنَّة ) مفهوم از مقام است ، همان گونه كه در آيه 61 سوره نحل ، ( ها ) به ( أَرْضِ ) مفهوم از مقام برميگردد : وَ لَوْ يُؤاخِذُ اللهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيْها مِن دآبَّةٍ . مراد از ( جَنَّة ) بهشت موعود ، يا بهشت موجود در زمين است . يا اين كه مرجع ( ها ) منزلت و مرتبت و يا ( مَلائِكَة ) در آيه 11 است . « الصَّاغِرينَ » : خواران ، افراد پست و حقير . از مصدر ( صَغار ) به معني ذُلّ ( نگا : انعام / 124 ) .
آيه 14
متن آيه :
قَالَ أَنظِرْنِي إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ
ترجمه :
( اهريمن ) گفت : مرا تا روزي مهلت ده و زنده بدار كه ( قيامت نام است و مردمان در آن زنده ميشوند و از گورها ) برانگيخته ميگردند .
توضيحات :
« أَنظِرْني » : مرا مهلت ده . مراد اين كه مرا زنده بدار و مميران .
آيه 15
متن آيه :
قَالَ إِنَّكَ مِنَ المُنظَرِينَ
ترجمه :
( خداوند ) گفت : شما از زمره مهلت يافتگاني ( و مدّتهاي مديد در زمين ماندگار ميماني ) .
توضيحات :
« الْمُنظَرِينَ » : مهلتيافتگان . مهلت دادهشدگان .
آيه 16
متن آيه :
قَالَ فَبِمَا أَغْوَيْتَنِي لأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَكَ الْمُسْتَقِيمَ
ترجمه :
( اهريمن ) گفت : بدان سبب كه مرا گمراه داشتي ، من بر سر راه مستقيم تو در كمين آنان مينشينم ( و با هرگونه وسائل ممكن در گمراهي ايشان ميكوشم ) .
توضيحات :
« أَغْوَيْتَنِي » : مرا گمراه ساختي . حكم گمراهي دربارهام صادر كردي . « صِرَاط » : راه . منصوب به نزع خافض است و در اصل ( عَلي صِراطِكَ ) است . ميتواند مفعولفيه نيز باشد .
آيه 17
متن آيه :
ثُمَّ لآتِيَنَّهُم مِّن بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ وَعَنْ أَيْمَانِهِمْ وَعَن شَمَآئِلِهِمْ وَلاَ تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شَاكِرِينَ
ترجمه :
سپس از پيشرو و از پشت سر و از طرف راست و از طرف چپ ( و از هر جهت كه بتوانم ) به سراغ ايشان ميروم و ( گمراهشان ميسازم و از راه حق منحرفشان مينمايم . تا بدانجا كه ) بيشتر آنان را ( مؤمن به خود و ) سپاسگزار نخواهي يافت .
توضيحات :
« أَيْمان » : جمع يَمين ، طرف راست . « شَمَآئِل » : جمع شِمال ، طرف چپ .
آيه 18
متن آيه :
قَالَ اخْرُجْ مِنْهَا مَذْؤُوماً مَّدْحُوراً لَّمَن تَبِعَكَ مِنْهُمْ لأَمْلأنَّ جَهَنَّمَ مِنكُمْ أَجْمَعِينَ
ترجمه :
( خداوند ) گفت : خوار و حقير و رانده و ذليل از اين ( جايگاه قدس و قدسيان ) بيرون رو . سوگند ميخورم ، دوزخ را از تو و از همه كساني پر ميسازم كه از تو پيروي كنند .
توضيحات :
« مَذْؤُوماً » : مذموم . ننگين . حقير . حال اوّل براي ضمير مستتر در فعل ( أُخْرُجْ ) است . « مَدْحُوراً » : مطرود . رانده شده . حال دوم است . « مِنكُمْ » : از شما . در اصل : ( مِنكَ وَ مِنْهُمْ ) است و از راه تغليب ضمير مخاطب به كار رفته است .
آيه 19
متن آيه :
وَيَا آدَمُ اسْكُنْ أَنتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ فَكُلاَ مِنْ حَيْثُ شِئْتُمَا وَلاَ تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ
ترجمه :
اي آدم ! تو و همسرت در بهشت ساكن شويد و در هر كجا كه خواستيد ( بگرديد و از نعمتهاي آن ) بخوريد ، ولي به اين درخت ، نزديك نشويد ( و از آن نخوريد ، كه اگر چنين كنيد ) از زمره ستمكاران خواهيد شد .
توضيحات :
« حَيْثُ » : هرجا . « الشَّجَرَةَ » : درخت . بوته گياه ( نگا : صافّات / 146 ) . خداوند نوع درخت يا گياه مورد نظر را مشخّص نفرموده است .
آيه 20
متن آيه :
فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّيْطَانُ لِيُبْدِيَ لَهُمَا مَا وُورِيَ عَنْهُمَا مِن سَوْءَاتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَاكُمَا رَبُّكُمَا عَنْ هَذِهِ الشَّجَرَةِ إِلاَّ أَن تَكُونَا مَلَكَيْنِ أَوْ تَكُونَا مِنَ الْخَالِدِينَ
ترجمه :
سپس اهريمن آنان را وسوسه كرد تا ( مخالفت با فرمان خدا را در نظرشان بيارايد و لباسهايشان را از تن به در آورد و برهنه و عريانشان سازد ) و عورات نهان از ديده آنان را بديشان نمايد ، و ( بدين منظور ) گفت : پروردگارتان شما را از اين درخت باز نداشته است ، مگر بدان خاطر كه ( اگر از اين درخت بخوريد ) دو فرشته ميشويد ، و يا اين كه ( جاودانه ميگرديد و ) از زمره جاويدانان ( در اين سرا ) خواهيد شد .
توضيحات :
« لِيُبْدِيَ » : تا ظاهر و آشكار سازد . « وُورِيَ » : مستور شده است . پوشيده گشته است . مجهول فعل ماضي ( واري ) از مصدر ( مُواراه ) است . « سَوْءَات » : جمع ( سَوْءَة ) ، عورت . شرمگاه .
آيه 21
متن آيه :
وَقَاسَمَهُمَا إِنِّي لَكُمَا لَمِنَ النَّاصِحِينَ
ترجمه :
و براي آنان بارها سوگند خورد كه من خيرخواه شما هستم .
توضيحات :
« قَاسَمَ » : سوگند خورد . بارها سوگند خورد . « النَّاصِحِينَ » : خيرخواهان . مخلصان .
آيه 22
متن آيه :
فَدَلاَّهُمَا بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْءَاتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِن وَرَقِ الْجَنَّةِ وَنَادَاهُمَا رَبُّهُمَا أَلَمْ أَنْهَكُمَا عَن تِلْكُمَا الشَّجَرَةِ وَأَقُل لَّكُمَا إِنَّ الشَّيْطَآنَ لَكُمَا عَدُوٌّ مُّبِينٌ
ترجمه :
پس آرام آرام آنان را با مكر و فريب ( به سوي نافرماني و خوردن از آن درخت ) كشيد . هنگامي كه از آن درخت چشيدند ، عورات خويش بديدند ، و ( براي پوشاندن شرمگاههاي خود ) شروع به جمعآوري برگهاي ( درختان ) بهشت كردند و آنها را بر خود افكندند . پروردگارشان ( به سرزنش ايشان پرداخت و خطاكاري آنان را متذكّر شد و ) فريادشان زد كه آيا شما را از آن درخت نهي نكردم و به شما نگفتم كه اهريمن دشمن آشكارتان است ( و خير شما را نميخواهد ؟ ) .
توضيحات :
« فَدَلاّهُمَا » : فعل ( دَلّي ) از ماده ( دلو ) ، يعني : اهريمن آن دو را آهسته آهسته از درجه و مقام والايشان فرود آورد و از شاخسار اطاعت به چاهسار معصيت انداخت . يا فعل ( دَلّي ) در اصل ( دلل ) و مضاعف بوده و لام دوم به ياء تبديل شده است . در اين صورت معني چنين ميشود : اهريمن آن دو را بر انجام كار ناشايست دل و جرأت بخشيد . « بِغُرُورٍ » : با نيرنگ و فريب . « طَفِقَا » : شروع كردند . از افعال مقاربه است . « يَخْصِفَانِ » : از ماده ( خصف ) به معني : الصاق . چسباندن . پينهكردن . يعني : برگ درختان را بر اندام خود ميانداختند و عورت خويشتن را با آن ميپوشاندند .
آيه 23
متن آيه :
قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ
ترجمه :
( آدم و همسرش ، دست دعا به سوي خدا برداشتند و ) گفتند : پروردگارا ! ما ( با نافرماني از تو ) بر خويشتن ستم كردهايم و اگر ما را نبخشي و بر ما رحم نكني از زيانكاران خواهيم بود .توضيحات :
. . .
آيه 24
متن آيه :
قَالَ اهْبِطُواْ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ وَلَكُمْ فِي الأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِينٍ
ترجمه :
( خداوند خطاب به آدم و حوّاء و ابليس ) گفت : ( از اين جايگاه والا ) پائين رويد . برخي دشمن برخي خواهيد بود . در زمين تا روزگاري استقرار خواهيد داشت و ( از نعمتهاي آن ) بهرهمند خواهيد شد .
توضيحات :
« بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ » : مراد اين است كه شما مردمان با اهريمنان دشمن خواهيد بود . يا اين كه فرزندان آدم و حوّاء برخي دشمن برخي خواهند بود . « مستقرّ » : قرارگاه . استقرار . « مَتَاعٌ » : تمتّع . بهرهمندي . كالا و قُوت زندگي . « إِليا حِينٍ » : تا زماني كه مرگتان فرا ميرسد . تا وقتي كه روزگارتان به پايان ميرسد و قيامت بپا ميشود .
آيه 25
متن آيه :
قَالَ فِيهَا تَحْيَوْنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنْهَا تُخْرَجُونَ
ترجمه :
( خداوند ) گفت : در زمين ( توليد نسل ميكنيد و ) زندگي بسر ميبريد و در آن ميميريد ( و دفن ميشويد ) و از آنْ ( هنگام رستاخيز زنده ميگرديد و ) بيرون ميآئيد .
توضيحات :
در « فِيهَا » و « مِنْهَا » مرجع ضميرِ ( ها ) أَرْض است .
آيه 26
متن آيه :
يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاساً يُوَارِي سَوْءَاتِكُمْ وَرِيشاً وَلِبَاسُ التَّقْوَىَ ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ
ترجمه :
اي آدميزادگان ! ما لباسي براي شما درست كردهايم كه عورات شما را ميپوشاند ، و لباس زينتي را ( برايتان ساختهايم كه خود را بدان ميآرائيد . امّا بايد بدانيد كه ) لباس تقوا و ترس از خدا ، بهترين لباس است ( كه انسان خود را بدان ميآرايد و خويشتن را از عذاب آخرت ميرهاند ) . اين ( آفرينش لباسهاي ظاهري و باطني ) از نشانههاي ( فضل و رحمت ) خدا است تا بندگان متذكّر ( نعمتهاي پروردگار ) شوند .
توضيحات :
« أَنزَلْنَا » : آفريديم . درست كرديم . ( نگا : زمر / 6 ، حديد / 25 ) . « يُوارِي » : ميپوشاند . پنهان ميدارد . « رِيشاً » : پر . در اينجا مراد لباس زينت و وسائل آرايش است . « ذلِكَ » : آن آفرينش لباس به طور مطلق ، يا آن آفرينش لباس تقوا .
آيه 27
متن آيه :
يَا بَنِي آدَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ يَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْءَاتِهِمَا إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ
ترجمه :
اي آدميزادگان ! شيطان شما را نفريبد ، همان گونه كه پدر و مادرتان را ( فريفت و ) از بهشت بيرونشان كرد و لباسشان را از ( تن ) ايشان بيرون ساخت تا عوراتشان را بديشان نمايد . شيطان و همدستانش شما را ميبينند ، در صورتي كه شما آنها را نميبينيد ( لذا از راههاي گوناگون و به شيوههاي مختلفي كه نهان از ديد شما است بر شما يورش ميآورند . بايد چنين دشمناني را پائيد و از كيد و مكرشان ترسيد . با اين توضيح كه آنان بر مؤمنان تسلّط ندارند و بلكه ) ما شياطين را دوستان و ياران كساني ساختهايم كه ايمان نميآورند ( يعني اهريمنان تنها بر غير مؤمنان تسلّط دارند ) .
توضيحات :
« لا يَفْتِنَنَّكُمْ » : شما را گول نزند و نفريبد . « يَنزِعُ » : به در ميآورد . ميكند . « قَبِيل » : اعوان . ياران و همدستان . « مِنْ حَيْثُ » : از راهي كه . به گونهاي كه . « جَعَلْناَ الشَّيَاطِينَ » : مراد اين است كه شيطان و يارانش تنها بر افراد بيايمان و بر كساني كه ايمان سستي دارند مسلّط هستند ( نگا : حجر / 42 ، نحل / 99 و 100 ) .
آيه 28
متن آيه :
وَإِذَا فَعَلُواْ فَاحِشَةً قَالُواْ وَجَدْنَا عَلَيْهَا آبَاءنَا وَاللّهُ أَمَرَنَا بِهَا قُلْ إِنَّ اللّهَ لاَ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاء أَتَقُولُونَ عَلَى اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ
ترجمه :
( كافران ) وقتي كه كار زشتي ( همچون شرك و طواف كعبه را در حال برهنگي ) انجام ميدهند ، ميگويند : پدران خود را بر اين كار ديدهايم ( و نياكانمان را بر اين روش و برنامه يافتهايم و ما به دنبال آنان رفته و از ايشان پيروي ميكنيم ) و خدا ما را بدان دستور داده است ! بگو ( اي پيغمبر ! ) : خداوند به كار زشت دستور نميدهد . آيا چيزي را به خدا نسبت ميدهيد كه ( مستند و دليل صحّت آن را ) نميدانيد ؟
توضيحات :
« فَاحِشَةً » : عمل قبيح . گناه بسيار زشت . « الْفَحْشَآء » : عمل قبيح . گناه بسيار زشت .
آيه 29
متن آيه :
قُلْ أَمَرَ رَبِّي بِالْقِسْطِ وَأَقِيمُواْ وُجُوهَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ كَمَا بَدَأَكُمْ تَعُودُونَ
ترجمه :
بگو : پروردگارم ( همگان را در هر زمان و مكاني ) به دادگري فرمان داده است ، و ( دستور او ) اين ( است ) كه در هر عبادتي رو به خدا كنيد و از وي مخلصانه اطاعت نمائيد و او را صادقانه بپرستيد . خداوند همان گونه كه شما را در آغاز آفريده است ، ( به همان سادگي پس از مرگ شما را زنده ميكند و به سوي او ) برميگرديد .
توضيحات :
« الْقِسْطِ » : دادگري . ميانهروي . « وُجُوهٌ » : جمع وجه . چهره . ذات . « عِندَ » : در . « مَسْجِد » : مكان عبادت . زمان عبادت . سجود كه مراد از آن نماز است . « أَقِيمُوا وُجُوهَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ » : در هر مسجدي به نماز ايستيد و دل خود را متوجّه خدا كنيد . در هر زمان و مكان عبادتي خالصانه به خدا رو كنيد و تنها او را در نظر داشته باشيد . در هر سجده و كرنشي رو به سوي خدا داريد و عبادتتان تنها براي او باشد . « أُدْعُوهُ » : او را عبادت كنيد و بپرستيد . دعاء در اينجا به معني عبادت است . « الدِّينَ » : اطاعت . عبادت . انقياد .
آيه 30
متن آيه :
فَرِيقاً هَدَى وَفَرِيقاً حَقَّ عَلَيْهِمُ الضَّلاَلَةُ إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء مِن دُونِ اللّهِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ
ترجمه :
( در آن وقت كه به سوي او برميگرديد ، دو گروه خواهيد بود : ) گروهي كه ( خداوند ايشان را موفّق گردانده است و به سبب پيروي از رهنمود پيغمبران ) هدايتشان بخشيده است ، و گروهي كه درخور گمراهي گرديده و سرگشته شدهاند ، چرا كه به جاي يزدان شياطين را به دوستي و سروري گرفتهاند و خويشتن را راهيافته پنداشتهاند .
توضيحات :
« فَرِيقاً » : گروه . دسته . واژه نخست ، مفعولٌبه مقدّم فعل ( هَدي ) است ،
[پنجشنبه 1395-02-23] [ 08:48:00 ب.ظ ]
|