صلوات در نگاه ایت الله بهجت ( ره)

************************

صلوات ، بالاترین ذکر است !

«مَا فِی الْمِیزَانِ شَیْ‏ءٌ أَثْقَلَ مِنَ الصَّلَاهِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد؛ در ترازوی اعمال، هیچ‌چیز سنگین‌تر از صلوات بر محمد و آل محمد نیست».[۱]

از جمله دعاها و ذکرهایی که در روایات، دارای فضیلت و اهمیت بسیار زیادی است، ذکر شریف صلوات بر محمد و آل محمد است. به همین دلیل است که عالمان برزگوار و وارسته ای چون حضرت آیت‌الله‌العظمی بهجت قدس‌سره این عمل پر فیض را جزو اعمال ثابت و مهمِ روزانه خود قرار می‌دادند و دیگران چه عموم مردم و چه شاگردان خاص را هم به انجام آن سفارش می‌کردند؛ آن هم سفارشی مکرر !

آیت الله بهجت صلوات را به‌عنوان دعایی مستجاب برای ذواتِ مقدس چهارده معصوم علیهم‌السلام که واسطۀ نزول فیوضات الهی‌اند، می‌دانستند و آن را بزرگ‌تر و مهم‌تر از دعاهای شخصی برمی‌شمردند. حضرت آیت‌الله بهجت می‌فرمودند: «ترک صلوات و دعا کردن به دعاهای شخصی، مانند رها کردن سرچشمه و به دنبال جوی آب و یا حوض گشتن است؛ زیرا وقتی برای وسعت مقام و درجه واسطه فیض دعا می‌شود، دعاهای شخصی هم در آن گنجانده شده 

————————————————————————————————————————————————-

دعا با صلوات مستجاب می شود !

صلوات بر پیامبر اکرم و آل پاک ایشان، ضمن آنکه دعا و ذکری بسیار پر فضیلت است، آثار فراوان دیگری هم دارد. از جمله آثار این ذکر شریف آن است که موجب اجابت دعا می‌شود. در میان کتاب‌های روایی احادیث متعددی در این‌باره به ما رسیده؛ از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمود: «مَنْ کَانَتْ لَهُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ حَاجَهٌ فَلْیَبْدَأْ بِالصَّلَاهِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ثُمَّ یَسْأَلُ حَاجَتَهُ ثُمَّ یَخْتِمُ بِالصَّلَاهِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَکْرَمُ مِنْ أَنْ یَقْبَلَ الطَّرَفَیْنِ وَ یَدَعَ الْوَسَطَ إِذَا کَانَتِ الصَّلَاهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ لَا تُحْجَبُ عَنْهُ؛ هر کسی که خواسته‌ای از خداوند عزّوجلّ دارد، دعای خود را با صلوات بر محمد و آل او آغاز کند و سپس حاجت خویش را بطلبد و پس از آن، دعای خود را با صلوات بر محمد و آل محمد، پایان دهد؛ زیرا خدای عزّوجلّ کریم‌تر از آن است که اول و آخر دعا را قبول کند و بین این دو را رها کند؛ چراکه صلوات بر محمد و آل او، از خداوند پوشیده نمی‌ماند».

ازاین‌رو است که علما و بزرگان اهل معرفت، سفارش می‌کردند که برای اجابت دعا، قبل و بعد از آن، صلوات فرستاده شود. اطرافیان حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره نیز بارها دید بودند که وقتی ایشان دعا و ذکری را به شخصی تعلیم می‌داد، می‌فرمود: «قبل و بعد از آن، صلوات بفرستید». همچنین از ایشان نقل شده است که: «برای برآورده شدن حوائج، زیاد صلوات بفرستید. خود من روزی در حرم امام حسین علیه‌السلام که خیلی شلوغ بود چند تا صلوات فرستادم، یک‌دفعه متوجه شدم به ضریح امام حسین علیه‌السلام چسبیده‌ام».

در روایتی دیگر، از امام صادق علیه‌السلام نقل شده است: «کُلُّ دُعَاءٍ یُدْعَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ مَحْجُوبٌ عَنِ السَّمَاءِ حَتَّى یُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ؛ هر دعایی که با آن خداوند عزوجل خوانده می‌شود، از آسمان‌ها پوشیده است [و مستجاب نمی‌شود]، تا آن زمان که صلوات بر محمد و آل محمد فرستاده شود».[2}

————————————————————————————————————————————————-

صلوات شفا بخش است !

یکی دیگر از آثار مهم صلوات، جَلا یافتن روح و از بین رفتن رذایل و نیز افزوده شدن بر فضائل اخلاقی است. از وجود مقدس پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله روایت شده است: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ ذِکْرَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ شِفَاءً لِلصُّدُورِ وَ جَعَلَ الصَّلَوَاتِ عَلَیْنَا مَاحِیَهً لِلْأَوْزَارِ وَ الذُّنُوبِ وَ مُطَهِّرَهً مِنَ الْعُیُوبِ وَ مُضَاعِفَهً لِلْحَسَنَاتِ؛ خداوند عزّوجلّ ذکر ما اهل‌بیت را باعث شفای سینه‌ها قرار داد و صلوات بر ما را محوکننده قید و بندها و گناهان، و پاک‌کننده عیب‌ها و زیادکننده حسنات گردانید».[۳]

با دقت در سیره عابدان و سالکان بزرگی چون حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره نیز همین معنا آشکار می‌گردد؛ این عالم الهی در موارد بسیاری، برای رهایی از خصلت‌های نکوهیده، سفارش به ذکر صلوات می‌کردند؛ از جمله برای از بین رفتن عصبانیت می‌فرمودند: «با عقیده کامل، زیاد صلوات بفرستد». همچنین به کسی که قرائت قرآن برایش خوشایند نبود، توصیه کردند که زیاد صلوات بفرستد تا آن حالت ناپسند از او رفع شود و به قرائت قرآن، میل و علاقه پیدا کند.

————————————————————————————————————————————————–

صلوات بالا ترین هدیه است !

در اهمیت صلوات، همین بس که خداوند متعال در قرآن کریم، مؤمنین را سفارش به صلوات بر نبیّ مکرّم اسلام و آل پاک او می‌کند؛ آن هم در قالب جملاتی پر تأکید و اعجاب‌آور: «إنَّ اللهَ و مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِی، یَا أیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً». خود پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله نیز با تعابیر گوناگون، اهمیت صلوات را به اطرافیان گوش‌زد می‌فرمودند. از جمله روایات قابل توجه در این باب، روایتی است که نشان‌دهنده مجهول‌القدر بودن ثواب صلوات است: «مَنْ صَلّى‏ عَلَیَّ، صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ مَلَائِکَتُهُ؛ فَمَنْ شَاءَ فَلْیُقِلَّ، وَ مَنْ شَاءَ فَلْیُکْثِرْ».[۴]

بنا بر این روایت شریف، کسی که بر پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله درود می‌فرستد، خداوند متعال و ملائکه، بر او درود می‌فرستند؛ و چون به‌طور معمول فکر و توان انسان‌ها، از درک اثر و معنای درود خداوند متعال و ملائکه الهی عاجز است، عالم و عارف الهی، حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره پاداش ذکر صلوات را فوق درک بشر عادی می‌دانستند؛ لذا اهدای صلوات را برای شادی ارواح مؤمنین و اموات بسیار ارزشمند می‌دانستند و در این‌باره می‌فرمودند: «خدا می‌داند یک صلواتی را که انسان بفرستد و برای میتی هدیه کند چه معنویتی، چه صورتی، چه واقعیتی برای همین یک صلوات است».

—————————————————————————————————————————————————

صلوات ، راه نزدیکی به خداست !

فطرت انسان‌ همواره مشتاق نزدیک شدن به نور توحید و دوستی با دوستان و اولیای خداست. بی‌شک این تقرب و نزدیکی، موجب زیاد شدن محبت اهل‌بیت رسول الله صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین می‌شود و قلبی که محبت آن انوار مقدس را در خود جای داده باشد، از محبت امور ناچیز و پست مادی رها می‌شود. به همین دلیل بود که حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره، در پاسخ

به کسی که دچار وسوسه‌های شیطانی برای اعتیاد به مواد مخدر بودند، جوابی بسیار عمیق داشت؛ ایشان فرمودند: «زیاد صلوات بفرستید. زیاد صلوات بفرستید به نیت تمام آثار و خواص صلوات؛ از جمله عشق به اهل‌بیت علیهم‌السلام. عشق به آنها، این تلذذ مادیات را از بین می‌برد».

یقیناً کسی که در قلب خود، محبت اهل‌بیت را داشته باشد، مورد محبت و توجه خداوند متعال قرار خواهد گرفت؛ چنان‌که جبرئیل به نبیّ اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره اهل‌بیت آن حضرت چنین گفت: «اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ مَنْ اَحَبَّهُمْ؛ کسی که ایشان (اهل‌بیت) را دوست داشته باشد، خداوند او را دوست دارد».[۵]

و این حقیقتی است که حتی قبل از خلقت ظاهری اهل‌بیت علیهم‌السلام وجود داشته و در این‌باره روایات بسیاری بیان شده است؛ از جمله: «إِنَّمَا اتَّخَذَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِبْرَاهِیمَ‏ خَلِیلًا لِکَثْرَهِ صَلَاتِهِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِم‏؛ خداوند متعال حضرت ابراهیم علیه‌السلام را خلیل و دوست خود قرار داد، به‌سبب آنکه او زیاد بر محمد و آل محمد صلوات می‌فرستاد».[۶]

—————————————————————————————————————————————————

صلوات ، راه حل مشکلات !

در نتیجه باید گفت: منافع و آثار صلوات به یک یا دو مورد محدود نمی‌شود و به امور مادی یا معنوی اختصاص نمی‌یابد، بلکه جامع تمام این منافع است. در سیره حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره نیز این امر به‌وضوح روشن بود و بسیاری از گرفتاران و طالبان امور مادی و معنوی، وقتی راه‌حلی برای مشکلشان می‌خواستند، ایشان توصیه به صلوات می‌فرمودند؛ حتی برای حل مشکل ازدواج هم توصیه کردند که به همین نیت، زیاد صلوات بفرستید.

———————————————————————————————————————————————–

اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

——————————————–

            منبع:                                                         

[۱]. کافی، ج٢، ص۴۹۴.                                               

[۲]. کافی، ج٢، ص۴۹۳.

[۳]. مستدرک‌الوسائل، ج١٢، ص۳۹۲.

[۴]. کافی، ج٢، ص۴۹۲: «هر که بر من درود فرستد، خداوند و ملائکه او بر او درود می‌فرستند؛ پس هر که می‌خواهد کم صلوات بفرستد و هر که می‌خواهد، زیاد [یعنی بعد از دانستن این پاداش، دیگر اختیار با خودش است که کدام‌ را انتخاب کند]».

[۵].بحارالانوار، ج۳۷، ص۶۰.

[۶]. وسائل الشیعه، ج۷، ص۱۹۴.

————————————————————————————————————————————————–

موضوعات: صلوات در نگاه ایت الله بهجت ( ره)  لینک ثابت