موقعیت فعلی: فهرست قرآن / سوره الرحمن / تفسیر نور

 

آيه 1
‏متن آيه : ‏‏
‏ الرَّحْمَنُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏خداوند مهربان .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« الرَّحْمَانُ » : مبتدا است و ( عَلَّمَ الْقُرْءَانَ ) در آيه بعدي خبر آن است .‏

آيه 2
‏متن آيه : ‏‏
‏ عَلَّمَ الْقُرْآنَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏قرآن را ياد داد .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« عَلَّمَ الْقُرْءَانَ » : ترتيب طبيعي : خلق انسان ، و تعليم بيان ، و تعليم قرآن است . ولي از آنجا كه بزرگترين نعمت خداوند مهربان ، تعليم قرآن به انسان است ، تا انسان بتواند در پرتو قرآن به عبادت بپردازد كه خلقت انسان به خاطر آن است ، تعليم قرآن را قبل از مسأله آفرينش انسان و آموزش بيان ذكر فرموده است .‏

آيه 3
‏متن آيه : ‏‏
‏ خَلَقَ الْإِنسَانَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏انسان را بيافريد .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 4
‏متن آيه : ‏‏
‏ عَلَّمَهُ الْبَيَانَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏به او بيان ( آنچه در دل است ) آموخت .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« الْبَيَانَ » : سخن گفتن از آنچه در دل است ، خواه با زبان ، خواه با قلم ، و خواه با وسائل ديگر .‏

آيه 5
‏متن آيه : ‏‏
‏ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏خورشيد و ماه برابر حساب ( منظمي در چرخش و گردش ) هستند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« حُسْبَانٍ » : حساب . نظم و نظام . مصدر ثلاثي مجردي است همچون غفران و كفران ( نگا : انعام‌ / 96 ) . « بِحُسْبَانٍ » : جار و مجرور متعلق به ( كَآئِنٌ ) يا ( مُسْتَقَرٌ ) و يا ( يَجْرِيَانِ ) محذوف است كه خبر مبتدا است .‏

آيه 6
‏متن آيه : ‏‏
‏ وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ يَسْجُدَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏گياهان و درختان براي خدا سجده مي‌كنند و كرنش مي‌برند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« النَّجْمُ » : روئيدنيهائي كه داراي ساقه نباشند . مانند : كدو ، خيار . . . ستاره . « الشَّجَرُ » : روئيدنيهائي كه داراي ساقه باشند . مانند : درختان ، غلات . « يَسْجُدَانِ » : منقاد فرمان خدا و تسليم در برابر قوانين آفرينش هستند و همان مسيري را طي مي‌كنند كه خدا براي آنها تعيين فرموده است ( نگا : حج‌ / 1 8 ) .‏

آيه 7
‏متن آيه : ‏‏
‏ وَالسَّمَاء رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِيزَانَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آسمان را برافراشت ، و قوانين و ضوابطي را گذاشت .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« وَضَعَ » : گذاشت . ايجاد كرد . « الْمِيزَانَ » : قوانين و ضوابط . قواعد و مقررات ( نگا : شوري‌ / 1 7 ) . مراد ميزان و معيار و قوانيني است كه حاكم بر سراسر عالم هستي است .‏

آيه 8
‏متن آيه : ‏‏
‏ أَلَّا تَطْغَوْا فِي الْمِيزَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏هدف ( از ايجاد قوانين و ضوابط در عالم هستي ) اين است كه شما هم ( قوانين و ضوابط را در زندگي فردي و اجتماعي خود رعايت كنيد و ) از ( حد و مرز ) قوانين و ضوابط ( مقرره ) تجاوز نكنيد .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« أَلاّ تَطْغَوْا . . . » : تا اين كه شما هم سركشي و تعدي نكنيد . چرا كه اساس جهان بر ضوابط و قوانين حساب شده بسيار دقيقي است ، و شما نيز بخشي از اين عالم عظيم بوده و بايد معيار و ميزان و نظم و نظام در زندگيتان باشد . « الْمِيزَانَ » : مراد موازين و معايير زندگي فردي و اجتماعي است .‏

آيه 9
‏متن آيه : ‏‏
‏ وَأَقِيمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِيزَانَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در وزن كردن و بركشيدن ( كالاها و در متر كردن و اندازه‌گيري چيزها ) دادگرانه رفتار كنيد و از ترازو مكاهيد ( و كم و كاست ندهيد و كم‌فروشي نكنيد ) .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« الْمِيزَانَ » : ترازو . در اينجا ميزان و سنجش ، به معني خاص خود مورد نظر است . يعني در معامله چيزي كم و كسر نگذارند . بعضيها ، ميزان را در آيه 7 اسم آلت و به معني وسيله سنجش ، و در آيه 8 به معني مصدري ، يعني وزن كردن ، و در آيه 9 به معني مفعولي ، يعني جنس موزون مي‌دانند ( نگا : قاسمي ، كبير ) .‏

آيه 1 0
‏متن آيه : ‏‏
‏ وَالْأَرْضَ وَضَعَهَا لِلْأَنَامِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏خداوند زمين را براي ( زندگي ) انسانها آفريده است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« أَنَام‌ » : مردمان . خلائق .‏

آيه 1 1
‏متن آيه : ‏‏
‏ فِيهَا فَاكِهَةٌ وَالنَّخْلُ ذَاتُ الْأَكْمَامِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در زمين ميوه‌هاي فراوان ، و از جمله خرما است كه داراي غلاف است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« أَكْمَام‌ » : جمع كِمّ ، غلاف ( نگا : فصّلت‌ / 47 ) . ذكر نخل به صورت جداگانه ، ذكر خاص بعد از عام بوده و براي نشان دادن اهميتي است كه در خرما موجود است . ميوه درخت نخل در آغاز در غلافي پنهان است ، و سپس غلاف مي‌شكافد و خوشه خرما به طرز جالبي بيرون مي‌ريزد . اين غلاف همچون رحم مادر ، ميوه نخل را در خود پرورش مي‌دهد و از آفات حفظ مي‌كند ، و بعدها غلاف جدا مي‌شود و كنار مي‌رود .‏

آيه 1 2
‏متن آيه : ‏‏
‏ وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّيْحَانُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و ( در زمين ) گياهان خوشبو وجود دارد ، و همچنين دانه‌هائي است كه در ميان پوسته قرار دارند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« الْعَصْفِ » : قشر و پوسته . مراد كاه است كه علوفه چهارپايان است . « الرَّيْحانُ » : گياهان خوشبو .‏

آيه 1 3
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏( اي گروه پريها و انسانها ! ) كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« ءَالآءِ » : جمع إلْي ، نعمتها ( نگا : نجم‌ / 55 ) . « تُكَذِّبَانِ » : انكار مي‌كنيد و ناديده مي‌گيريد . مخاطب انس و جن ، يعني ثَقَلَيْن است . يعني سراپاي عالم هستي و از جمله وجود خودتان ، نعمتهاي خداداد است ، كداميك از آنها را مي‌توانيد انكار بكنيد ؟ ! اين همه نعمت چرا بايد وسيله شناخت صاحب نعمت نشود ، و حس شكرگزاري را در شما برنينگيزد ؟ ! تكرار اين آيه در 31 مورد ، آهنگ جالبي به سوره داده است . خداوند در مقطعهاي مختلف پس از بيان برخي از نعمتهاي اين جهاني و آن جهاني خود و يادآور شدن گوشه‌اي از سعادت بهشتيان و شقاوت دوزخيان ، با ذكر مجدد آيه ، به انسانها و پريها بيدار باش و هوشيار باش مي‌دهد و ايشان را به ياد آفريدگارشان مي‌اندازد و شوق طاعت و بندگي را در دلشان افزون مي‌كند .‏

آيه 1 4
‏متن آيه : ‏‏
‏ خَلَقَ الْإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ كَالْفَخَّارِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏خدا انسان را از گِل خشكيده‌اي همچون سفال آفريده است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« الإِنسَانَ » : جنس انسان . مراد حضرت آدم است . انسان در آغاز آفرينش خاك بوده ( نگا : حج‌ / 5 ) سپس با آب آميخته شده است و به صورت گِل در آمده است ( نگا : انعام‌ / 2 ) و بعد به صورت گِل بدبو يا لجن تغيير شكل داده ( نگا : حجر / 28 ) سپس حالت چسپندگي پيدا كرده است ( نگا : صافات‌ / 1 1 ) و بعد گِل خشكيده و سفال گونه‌اي شده است كه اين آيه بدان اشاره دارد . اما هر يك از اين مراحل چه اندازه طول كشيده است ، و اين حالتهاي انتقالي تحت چه عواملي به وجود آمده است ، و نفخه ربّاني يا روح چيست و كي به كالبدش دميده شده است ( نگا : حجر / 29 ) از حوزه علم بشري خارج و آن را خدا مي‌داند و بس . « صَلْصَالٍ » : گِل خشكيده‌اي كه با زدن تلنگري به صدا در مي‌آيد ( نگا : حجر / 26 و 27 و 33 ) . « فَخَّارِ » : سفال .‏

آيه 1 5
‏متن آيه : ‏‏
‏ وَخَلَقَ الْجَانَّ مِن مَّارِجٍ مِّن نَّارٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و جن را از زبانه شعله‌ور آتش خلق نموده است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« الْجَآنَّ » : جِنّ . جانّ و جنّ هر دو به يك معني است ( نگا : اسراء / 88 ، ذاريات‌ / 56 ، رحمن‌ / 39 ) . « مَارِجٍ » : شعله لرزان و پيچان آتش . زبانه تنوره كش و لرزان آتش . آفرينش جن از چنين آتش شعله‌ور و زبانه‌كش و پيچان ، چگونه و به چه شكلي بوده ، و چه اندازه طول كشيده است ، و اين گونه موجودات چگونه مي‌زيند و چه سيمائي دارند ، دانش بشري بدان پي نبرده است .‏

آيه 1 6
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏( اي گروه پريها و انسانها ! ) كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌نمائيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 1 7
‏متن آيه : ‏‏
‏ رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏او پروردگار مشرقها و پروردگار مغربها است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« رَبُّ » : خبر مبتداي محذوف است : هُوَ رَبُّ . « الْمَشْرِقَيْنِ . . . الْمَغْرِبَيْنِ » : مراد از دو مشرق و دو مغرب ، خاور خورشيد و ماه ، و باختر خورشيد و ماه ، و يا اين كه تنها اشاره به خورشيد است كه با توجه به حداكثر ميل شمالي آفتاب ، و ميل جنوبي آن ، خورشيد دو مشرق و دو مغرب عمده دارد . اما بايد دانست كه خورشيد و ماه ، و بطور كلي خورشيدها و ماههاي متعدد جهان هستي ، هر روز از نقطه‌اي طلوع و در نقطه‌اي غروب مي‌كنند ، و به تعداد روزهاي سال ، مشرق و مغرب دارند ، پس چه بسا مراد از تثنيه مشرق و مغرب ، جمع باشد . چرا كه در سوره‌هاي ديگر قرآن مشارق و مغارب آمده است ( نگا : اعراف‌ / 1 37 ، معارج‌ / 40 ) .‏

آيه 1 8
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 1 9
‏متن آيه : ‏‏
‏ مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏دو درياي ( مختلف شيرين و شور ، و گرم و سرد ) را در كنار هم روان كرده است و مجاور يكديگر قرار داده است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« مَرَجَ » : سر داده است . حركت داده است . روان كرده است ( نگا : فرقان‌ / 53 ) . « الْبَحْرَيْنِ » : مراد از دو دريا ، آبهاي شيرين و شور و يا آبهاي گرم و سرد رودهاي عظيمي است كه در سراسر اقيانوسهاي جهان جريان دارند ( نگا : نمونه ) از قبيل گلف استريم ( نگا : فاطر / 1 2 ) . « مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ » : دو دريا را به سوي هم سر داده است و در كنار همديگر روان كرده است . دو دريا را در وقت برخورد ، به موج و تكان انداخته تا يكديگر را دفع كنند و برانند و آميزه هم نشوند ( نگا : التفسير القرآني للقرآن ) .‏

آيه 20
‏متن آيه : ‏‏
‏ بَيْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَّا يَبْغِيَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏اما در ميان آن دو حاجز و مانعي است كه نمي‌گذارد يكي با ديگري بياميزد و سركشي كند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« بَرْزَخٌ » : حاجز . مانع ( نگا : فرقان‌ / 53 ) . « لا يَبْغِيَانِ » : بر يكديگر سركشي نمي‌كنند و چيره نمي‌شوند . مراد اين است كه يكي ديگري را در خود فرو نمي‌برد ، و آميخته نمي‌گردند .‏

آيه 21
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگار خود را تكذيب مي‌كنيد و انكار مي‌نمائيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 22
‏متن آيه : ‏‏
‏ يَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏از آن دو ، مرواريد و مرجان بيرون مي‌آيد .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« لُؤْلُؤ » : مرواريد . « مَرْجَان‌ » : بُسَّد ، بُسَّدين ، گوهر سرخ رنگي كه از جانوري دريازي به نام مرجان بدست مي‌آيد .‏

آيه 23
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 24
‏متن آيه : ‏‏
‏ وَلَهُ الْجَوَارِ الْمُنشَآتُ فِي الْبَحْرِ كَالْأَعْلَامِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏خدا كشتيهائي ساخته و پرداخته ( آفريدگان خود به نام انسانها ) در درياها دارد كه همسان كوهها هستند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« الْجَوَارِي‌ » : جمع جَارِيَة ، كشتيها ( نگا : شوري‌ / 32 ، حاقه‌ / 1 1 ) . ياء آخر آن براي تخفيف حذف شده است . « الْمُنشَئَاتُ » : كشتيهائي با بادبانها و شراعهاي برافراشته . ساخته و پرداخته . مراد ساخته و پرداخته دست انسانها است ، و انسانها هم كه مخلوق خدايند ، از خواص خداداد كه در مصالح مختلفي كه در كشتيها بكار مي‌رود استفاده مي‌كنند . « الأعْلامِ » : جمع عَلَم ، كوهها .‏

آيه 25
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگار خود را تكذيب مي‌كنيد و انكار مي‌نمائيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 26
‏متن آيه : ‏‏
‏ كُلُّ مَنْ عَلَيْهَا فَانٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏همه چيزها و همه كساني كه بر روي زمين هستند ، دستخوش فنا مي‌گردند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« عَلَيْهَا » : روي زمين . مرجع ( ها ) واژه ( الارض ) محذوف است كه از سياق كلام ، مفهوم مي‌گردد ( نگا : نحل‌ / 61 ) . « فَانٍ » : فاني . دستخوش فنا و نابودي . « كُلُّ مَنْ . . . » : ( نگا : قصص‌ / 88 ) .‏

آيه 27
‏متن آيه : ‏‏
‏ وَيَبْقَى وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و تنها ذات پروردگار با عظمت و ارجمند تو مي‌ماند و بس .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« وَجْهُ » : رخساره . تسميه كل به اسم جزء است و مراد ( ذات ) است .‏

آيه 28
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب مي‌كنيد و انكار مي‌نمائيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 29
‏متن آيه : ‏‏
‏ يَسْأَلُهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ كُلَّ يَوْمٍ هُوَ فِي شَأْنٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏همه چيزها و همه كساني كه در آسمانها و زمينند ( به زبان حال يا قال ، روزي و نياز خود را ) از خدا درخواست مي‌كنند . او پيوسته دست‌اندركار كاري است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« يَسْأَلُهُ » : از او مي‌طلبند . نيازمند بدو هستند . . « كُلَّ يَوْمٍ » : مراد هر لحظه و هر وقت ، يعني پيوسته و هميشه است ( نگا : آلوسي ، صفوة‌التفاسير ، المصحف الميسر ) . « هُوَ فِي شَأْنٍ » : او به كاري مشغول است . يعني خدا دنيا را آفريده است و آن را به حال خود رها نساخته است . بلكه پيوسته بر آن نظارت دارد و دست‌اندركار آفرينش نو و دگرگوني تازه است و متصرف در شؤون آفريده‌هاي خود است .‏

آيه 30
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 31
‏متن آيه : ‏‏
‏ سَنَفْرُغُ لَكُمْ أَيُّهَا الثَّقَلَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏اي پريها و انسانها ! به حساب شما خواهيم پرداخت .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« سَنَفْرُغُ لَكُمْ » : به حساب شما خواهيم رسيد . به شما خواهيم پرداخت . فَرَغَ لِكَذا : عَمِدَ إِلَيْهِ . « الثَّقَلانِ » : انس و جن . مثني ( ثَقَل ) است . هر چيز كه براي آن وزن و قدري هست ، آن را ( ثَقَل ) مي‌نامند . انس و جن را به جهت بلندي مرتبت و منزلت و عظمت مقام نسبت به پديده‌هاي ديگر ، و داشتن اختيار نسبي و مسؤوليت شخصي ، و بالاخره به خاطر سنگيني معنوي خدادادي ، ثَقَلَيْن مي‌نامند .‏

آيه 32
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگار خود را انكار و تكذيب مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 33
‏متن آيه : ‏‏
‏ يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَن تَنفُذُوا مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ فَانفُذُوا لَا تَنفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطَانٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏اي گروه پريها و انسانها ! اگر مي‌توانيد از نواحي آسمانها و زمين بگذريد ، بگذريد ، وليكن نمي‌توانيد بگذريد مگر با قدرت عظيم ( مادي و معنوي ) .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« مَعْشَرَ » : گروه . دسته . « أَن تَنفُذُوا » : اين كه عبور كنيد و بگذريد . « أَقْطَارِ » : جمع قُطْر ، نواحي و جوانب . « سُلْطَانٍ » : قدرت مادي و قوت معنوي . اين آيه داراي دو معني عمده است : الف - آيه ناظر به دنيا ، و اشاره به مسافرتهاي فضائي بشر است كه قرآن شرط آن را داشتن سلطه علمي و صنعتي و قدرت مادي دانسته است . ب - آيه ناظر به رستاخيز ، و اشاره به عدم فرار از چنگال عدالت الهي در قيامت است . با توجه به تفسير دوم ، معني آيه چنين است : اي گروه پريها و انسانها ! اگر مي‌توانيد از چنگال عدالت الهي و مجازات اخروي بگريزيد و از گوشه‌ها و كنارهاي آسمانها و زمين بگذريد و فرار كنيد ، تا از دادگاه الهي و عذاب سرمدي اخروي برهيد ، اين كار را بكنيد و از نواحي آسمانها و زمين بالا رويد و بگذريد تا خويشتن را از كيفر و عذاب خدا قائم و پنهان كنيد ، و ليكن قادر به چنين كاري نخواهيد بود مگر با سلطه مادي و معنوي كه چنين چيزي هم برايتان ممكن نيست .‏

آيه 34
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 35
‏متن آيه : ‏‏
‏ يُرْسَلُ عَلَيْكُمَا شُوَاظٌ مِّن نَّارٍ وَنُحَاسٌ فَلَا تَنتَصِرَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آتش بي‌دود و مِس گداخته به سوي شما روانه مي‌گردد و بر سر شما ريخته مي‌شود ، و شما همديگر را نمي‌توانيد ياري بدهيد .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« شُوَاظٌ » : آتش بي‌دود . زبانه و شعله خالص . چه بسا مراد جرقه‌ها و اشعه‌هاي كيهاني و شدت حرارت برخورد با اتمسفر زمين و ديگر چيزها باشد كه به هنگام سفرهاي فضائي بر سر راه سفينه‌ها قرار دارند . « نُحَاسٌ » : دود . شعله آميخته با دود . آتشِ مِس‌گونه . مِس مذاب يا خود مِس كه فلز مشهوري است . چه بسا مراد گدازه‌ها و گازها و اشعه‌هاي مختلف كيهاني باشد . معني ديگر آيه : آتش و دود شما را در برمي‌گيرد و در نتيجه نمي‌توانيد خويشتن را ياري دهيد و از حضور و استقرار در دادگاه قيامت خود را رهائي بخشيد .‏

آيه 36
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كدامين نعمت پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 37
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَإِذَا انشَقَّتِ السَّمَاء فَكَانَتْ وَرْدَةً كَالدِّهَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بدانگاه كه آسمان شكافته شود ، و گلگون گردد همچون روغن گداخته ( حوادث هولناكي رخ مي‌دهد كه به گفتار در نمي‌آيد ) .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« إِذا » : شرطيه است و جواب آن محذوف است و ممكن است در تقدير چنين باشد : فَإِذَا انشَقَّتِ السَّمَآءُ فَكَانَتْ وَرْدَةً كَالدِّهَانِ ، كَانَ مَا كَانَ مِمَّا لا تُطِيقُهُ قُوَّةُ الْبَيَانِ ( نگا : آلوسي ) . « وَرْدَةً » : گُل سرخ . سرخ تيره . گلرنگ و گلگون . « دِهَان‌ » : روغن داغ . چرم سرخ . برخي آن را جمع ( دُهْن ) يعني روغنها گرفته‌اند . وجه شبه اين كه : آسمان در رنگ يا رنگارنگ بودن ، به گُل و روغن مذاب ، و يا اين كه از لحاظ رنگ به گُل ، و از لحاظ گداختگي به روغن داغ تشبيه شده است . يعني آسمان به رنگ سرخ درمي‌آيد و همچون روغن داغ و مذاب روان مي‌گردد .‏

آيه 38
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كدامين نعمت پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 39
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَيَوْمَئِذٍ لَّا يُسْأَلُ عَن ذَنبِهِ إِنسٌ وَلَا جَانٌّ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در آن روز هيچ پري و انساني از گناهش پرسش نمي‌گردد ( چرا كه آن روز زمان تخريب جهان است‌ ؛ نه وقت سؤال و پرسش يزدان ) .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« لا يُسْأَلُ عَن ذَنبِهِ . . . » : يا مراد اين است كه هنوز وقت پرسش فرا نرسيده است ، و يا اين كه پرسش مهربانانه‌اي در ميان نيست تا از طرف بخواهند جبران مافات كند و يا اين كه عذر تقصير بياورد ( نگا : قصص‌ / 78 ) والا از يكايك گناهان پرسيده مي‌شود ( نگا : حجر / 92 ، نحل‌ / 56 ، صافات‌ / 24 ) .‏

آيه 40
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كدامين نعمت پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 41
‏متن آيه : ‏‏
‏ يُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِيمَاهُمْ فَيُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِي وَالْأَقْدَامِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏گناهكاران با قيافه‌هايشان شناخته مي‌شوند ، و ايشان با سرها و پاها گرفتار مي‌گردند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« النَّوَاصِي‌ » : جمع نَاصِيَة ، جلو سر . پيشاني . كاكل . « الأقْدَامِ » : جمع قَدَم ، پاها . « يُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِي وَ الأقْدَامِ » : سراپا به غل و زنجير كشيده مي‌شوند . فرشتگان سرهاي ايشان را و پاهاي آنان را مي‌گيرند و كشان كشان با خود مي‌برند ، و يا به ميان دوزخشان مي‌اندازند ( نگا : علق‌ / 1 5 ) . « يُؤْخَذُ » : نائب فاعل آن ( بِالنَّوَاصِي وَالأقْدَامِ ) است ، اين است كه به صورت مفرد آمده است .‏

آيه 42
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 43
‏متن آيه : ‏‏
‏ هَذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِي يُكَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِمُونَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏اين همان دوزخي است كه گناهكاران پيوسته آن را دروغ مي‌نامند و تكذيبش مي‌كنند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« هذِهِ . . . » : مخاطب شخص پيغمبر و به تبع همه مسلمانانند كه در دنيا خدا بديشان مي‌فرمايد : اين همان دوزخي است كه . برخي هم مخاطبان را حاضران در محشر مي‌دانند و معتقدند كه اين سخن در قيامت بديشان گفته مي‌شود . اين همان دوزخي است كه گناهكاران در دنيا پيوسته آن را دروغ مي‌ناميدند و تكذيبش مي‌كردند .‏

آيه 44
‏متن آيه : ‏‏
‏ يَطُوفُونَ بَيْنَهَا وَبَيْنَ حَمِيمٍ آنٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏گناهكاران در ميان آتش دوزخ و آب بسيار گرم و سوزان در رفت و آمد خواهند بود .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« حَمِيمٍ » : آب جوشان و سوزاني كه از آن به دوزخيان مي‌نوشانند ( نگا : محمد / 1 5 ) . « ءَانٍ » : بسيار داغ و گرم . پرحرارت . آب گرمي كه به آخرين درجه حرارت رسيده باشد . از ماده ( اني ) و صفت ( حميم ) است ( نگا : غاشيه‌ / 5 ) .‏

آيه 45
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 46
‏متن آيه : ‏‏
‏ وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏هر كسي كه از مقام پروردگار خود بترسد ، باغهائي ( در بهشت ) دارد .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« مَقَامَ » : جايگاه . مراد منزلت و مرتبت ، يعني عظمت كبريائي الهي است . اسم مكان است . نظارت و مراقبت الهي بر بندگان . مصدر ميمي است . « جَنَّتَانِ » : دو باغ . به گمانم مراد تثنيه نيست ، بلكه مراد جمع و كثرت است . چرا كه در بيش از پنجاه مورد ( جَنَّات ) به مؤمنان وعده داده شده است ( نگا : بقره‌ / 25 ، آل‌عمران‌ / 1 5 و 1 36 ، نساء / 1 3 و 57 . . . ) . حتي در آيه 56 همين سوره ( فِيهِنَّ ) آمده است و ضمير جمع بكار رفته است .‏

آيه 47
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگار خود را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 48
‏متن آيه : ‏‏
‏ ذَوَاتَا أَفْنَانٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏باغهائي كه داراي انواع درختان پرميوه ، با شاخه‌هاي ترد و شاداب است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« ذَوَاتَا » : در اصل ( ذَوَاتَانِ ) تثنيه ذات است و نون آن به هنگام اضافه حذف شده است . در تثنيه ذات ، ذَاتَانِ و ذَوَاتَانِ درست است ( نگا : روح‌المعاني ) . « أَفْنَانٍ » : جمع فَنّ ، انواع و اقسام . يا جمع فَنَن ، شاخه‌هاي ترد و شاداب .‏

آيه 49
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك ار نعمتهاي پروردگار خود را تكذيب و انكار مي‌نمائيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 50
‏متن آيه : ‏‏
‏ فِيهِمَا عَيْنَانِ تَجْرِيَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در آنجاها چشمه‌ساراني جاري است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« عَيْنَانِ » : دو چشمه . مراد چشمه‌ساران فراوان است ( نگا : حجر / 45 ، دخان‌ / 52 ، ذاريات‌ / 1 5 ، مرسلات‌ / 41 ) .‏

آيه 51
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 52
‏متن آيه : ‏‏
‏ فِيهِمَا مِن كُلِّ فَاكِهَةٍ زَوْجَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در آنجاها از هر ميوه‌اي ، انواع و اقسامي موجود است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« زَوْجَانِ » : دو صنف . دو نوع . مراد انواع و اقسام ميوه‌ها است ( نگا : مؤمنون‌ / 1 9 ، صافات‌ / 42 ، مرسلات‌ / 42 ) .‏

آيه 53
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 54
‏متن آيه : ‏‏
‏ مُتَّكِئِينَ عَلَى فُرُشٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَقٍ وَجَنَى الْجَنَّتَيْنِ دَانٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بهشتيان بر فرشهائي تكيه مي‌زنند و مي‌لمند كه ( چه رسد به رويه‌هاي آنها ) آسترهاي آنها از ابريشم ضخيم است . و ميوه‌هاي رسيده باغهاي بهشت نزديك و در دسترس است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« مُتَّكِئِينَ » : تكيه‌زنان . لميدگان . حال است براي ( مَنْ ) در آيه 46 . « فُرُش‌ » : جمع فِراش ، فرشهاي گستردني . « بَطَآئِن‌ » : جمع بِطانَة ، آسترها . « إِسْتَبْرَقٍ » : ابريشم ضخيم . « جَني‌ » : ميوه رسيده . « دَانٍ » : نزديك . در دسترس .‏

آيه 55
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 56
‏متن آيه : ‏‏
‏ فِيهِنَّ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ لَمْ يَطْمِثْهُنَّ إِنسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در باغهاي بهشت زناني هستند كه جز به همسران خود عشق نمي‌ورزند و پيش از آنان كسي از انسانها و پريها با ايشان نزديكي و مقاربت نكرده است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« فِيهِنَّ » : در آن باغها . « قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ » : ( نگا : صافات‌ / 48 ، ص‌ / 52 ) . « لَمْ يَطْمِثْهُنَّ » : با ايشان مقاربت و نزديكي نكرده است .‏

آيه 57
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگار خود را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 58
‏متن آيه : ‏‏
‏ كَأَنَّهُنَّ الْيَاقُوتُ وَالْمَرْجَانُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏انگار كه آن حوريان ، ياقوت و مرجانند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« الْيَاقُوتُ وَالْمَرْجَانُ » : ياقوت سنگي است معدني و معمولاً سرخ رنگ است . مرجان گاه به رنگ سفيد است و گاه قرمز و يا رنگهاي ديگر . در اينجا ظاهراً نوع سفيد منظور است .‏

آيه 59
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 60
‏متن آيه : ‏‏
‏ هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آيا پاداش نيكي كردن جز نيكي ديدن خواهد بود ؟‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« هَلْ جَزَآءُ . . . » : استفهام انكاري است ، و اين آيه در حقيقت دليلي براي آيات پيشين است كه در آنها از نعمتهاي ششگانه بهشتيان سخن رفته است .‏

آيه 61
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 62
‏متن آيه : ‏‏
‏ وَمِن دُونِهِمَا جَنَّتَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏جداي از باغهاي پيشين ، باغهاي ديگري وجود دارد .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« مِن دُونِهِمَا » : علاوه از دو باغ قبلي . « جَنَّتَانِ » : دو باغ . مراد باغها و باغها است .‏

آيه 63
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 64
‏متن آيه : ‏‏
‏ مُدْهَامَّتَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏هر دو كاملاً سرسبز و خرم هستند ( و از شدت سبزي و شادابي به سياهي مي‌زنند ) .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« مُدْهَآمَّتَانِ » : صفت ( جَنَّتَانِ ) : يا خبر مبتداي محذوف بوده و از مصدر ( ادهيمام ) و از ريشه ( دهم ) است . بسيار سبز . سبز پررنگي كه مايل به سياهي باشد .‏

آيه 65
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگار خود را انكار و تكذيب مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 66
‏متن آيه : ‏‏
‏ فِيهِمَا عَيْنَانِ نَضَّاخَتَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در آن باغها چشمه‌هائي است كه قلقل كنان از زمين مي‌جوشند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« نَضَّاخَتَانِ » : فوران‌كنان . قلقل‌كنان . از ماده ( نَضْخ ) به معني فوران آب و جوشش آن از زمين است .‏

آيه 67
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كدامين نعمت از نعمتهاي پروردگارتان را انكار و تكذيب مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 68
‏متن آيه : ‏‏
‏ فِيهِمَا فَاكِهَةٌ وَنَخْلٌ وَرُمَّانٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در آن باغها انواع ميوه‌ها و از جمله خرما و انار است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« نَخْلٌ » : درخت خرما . ذكر درخت خرما بجاي ميوه خرما چه بسا از اين نظر باشد كه درخت خرما علاوه بر ميوه‌اش از جهات مختلف مورد استفاده است . « نَخْلٌ وَ رُمَّانٌ » : انتخاب خرما و انار از ميان ميوه‌هاي بهشتي به خاطر تنوع اين دو و سودهاي سرشاري است كه در آنها موجود است ( نگا : المنتخب . نمونه ) . ذكر خاص بعد از عام است .‏

آيه 69
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌نمائيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 70
‏متن آيه : ‏‏
‏ فِيهِنَّ خَيْرَاتٌ حِسَانٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در ميان باغهاي بهشت ، زنان خوب و زيبا هستند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« خَيْرَاتٌ » : جمع خَيْرَة ، خوب و نيك سيرت . « حِسَان‌ » : جمع حَسَنَة ، زيبا و قشنگ . يعني زنان بهشتي حُسن سيرت و حُسن صورت دارند .‏

آيه 71
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگار خود را انكار و تكذيب مي‌نمائيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 72
‏متن آيه : ‏‏
‏ حُورٌ مَّقْصُورَاتٌ فِي الْخِيَامِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏سياه چشماني كه هرگز از خيمه‌ها بيرون ( نمي‌شوند و اينجا و آنجا بدنبال كارهاي ناپسند ) نمي‌روند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« حُورٌ » : جمع حَوْراء ، زنان سياه چشم ، « مَقْصُورَاتٌ » : جمع مَقصورة ، محدود . مخدَّره و محجَّبه . زناني كه از خانه‌هاي خود بيرون نمي‌روند و اينجا و آنجا نمي‌پلكند و چشم به نامحرمان نمي‌دوزند . كاخ نشينان ( نگا : روح‌البيان ، روح‌المعاني ) . « الْخِيَامِ » : جمع خَيْمَة ، خيمه‌ها ، بارگاهها ( نگا : عنكبوت‌ / 58 ، زمر / 20 ) .‏

آيه 73
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگار خود را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 74
‏متن آيه : ‏‏
‏ لَمْ يَطْمِثْهُنَّ إِنسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پيش از آنان ، كسي از انسانها و پريها با ايشان نزديكي و مقاربت نكرده است .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« لَمْ يَطْمِثْهُنَّ » : ( نگا : رحمن‌ / 56 ) .‏

آيه 75
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كدامين نعمت از نعمتهاي پروردگارتان را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 76
‏متن آيه : ‏‏
‏ مُتَّكِئِينَ عَلَى رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِيٍّ حِسَانٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بهشتيان بر بالشهاي نگارين گرانبهاي سبز رنگ تكيه مي‌زنند ، و بر فرشهاي منقش بي‌نظير بسيار زيبا مي‌لمند .‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« رَفْرَفٍ » : اسم جنس جمعي است و مفرد آن رَفْرَفَة است ، بالشها ، پشتيها ، شادروانها . « خُضْرٍ » : جمع أَخْضَر و خَضْراء ، سبز رنگ « عَبْقَرِيٍّ » : هر چيز نادر و بي‌نظير . هر چيزي كه از خوبي آن ، انسان شگفت زده شود . در اينجا مراد فرشهاي گرانبها و منقش ، و گستردنيهاي رنگارنگ بي‌نظير و بي‌مانند است . مفرد و مثني و جمع و مذكر و مؤنث در آن يكسان است . « حِسَانٍ » : ( نگا : رحمن‌ / 70 ) .‏

آيه 77
‏متن آيه : ‏‏
‏ فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏پس كداميك از نعمتهاي پروردگار خود را تكذيب و انكار مي‌كنيد ؟ !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏. . .‏

آيه 78
‏متن آيه : ‏‏
‏ تَبَارَكَ اسْمُ رَبِّكَ ذِي الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏نام پروردگار بزرگوار و گرامي تو ، چه مبارك نامي است !‏

‏توضيحات : ‏‏
‏« تَبَارَكَ » : ( نگا : اعراف‌ / 54 ، مؤمنون‌ / 1 4 ، فرقان‌ / 1 و 1 0 و 61 ) .‏

 

موضوعات: موقعیت فعلی: فهرست قرآن / سوره الرحمن / تفسیر نور  لینک ثابت