دعای سمات معروف به دعا شبور(دعای عطا وبخشش)

که مستحب است خواندن ان در ساعات اخر روز جمعه، ومخفی نماند که این از دعا های مشهور است اکثر علماء سلف بر این دعا مواظبت می نموده اند در مصباح شیخ طوسی وجمال الاسبوع سیدبن طاووس وکتب کفعمی به سندهای معتبر از جانب محمد بن عثمان عمر وی رضوان الله علیه که از نواب حضرت صاحب الار علیه الاسلام است واز خضرت امام باقر وامام جعفر صادق علیهما السلام روایتشده وعلامه مجلسی ره ان را با شرح در بحار ذکر کرده وان دعا موافق مصباح شیخ این است اللهم انی اسئلک باسمک العظیم

ام های دعا، ارزش و زمان خواندن آن

این دعای شریف معروف است به دعای سمات و دعای شبور هم می گویند.

سمات

دعای شریف سمات دارای دو اسم می باشد.،یکی سمات و دیگری شبور

اما «سمات» به کسر سین،که به وزن نجات است . جمع «سمه» است، مثل عدالت جمع عده. «سمه»، «وسم» بوده، مثل این که «عده»، «وعد» بوده؛ به معنای علامت و داغی است که به حیوان می نهند. واو «وسم» را برداشته اند، و چون ابتدا به ساکن محال بوده، الف مکسوره در اولش زیاد کرده اند، «اسم» شده و جمع آن «اسما» است. از این راه است که مثلا «زید» که علامت آن شخص است، می گویند اسم او است.

و یا این که بعد از حذف واو، ابتدا به سین، که ساکن است، نمی شد. لذا محتاج به حرکت آن شدیم و به قاعده: «اساکن اذا حرک، حرک بالکسر» سین را کسره دادند و عوض واو محذوف هم، «تاء» در آخر آن آوردند «سمه» شد و جمع آن را «سمات» گویند؛ مانند عده و عدات.

بالجمله به مناسبت اسامی عظیمه الهیه و سایر اسامی و علاماتی که در این دعای شریف است، آن را دعای سمات گفتند. و جهت تسمیه ان به این اسم یا به واسطه ان است که در این دعا علائم اجابت است . ویا به واسطه ان که در این دعا علائم وجود باری تعالی و وحدت او بسیار ذکر گردیده . و به عبارت دیگر نظر به مضمون صدق مشحون «سنریهم ایاتنا فی الافاق و فی انفسهم حتی یتبین لهم انه الحق » سوره فصلت/۵۳ ذکر ایات افاقیه داله بر وجود و عظمت صانع در این دعای ارزشمند بیش از دعاهای دیگر است لذا موسوم به این اسم گردیده و موید این کلام است انچه در ان ذکر شده است از قول حضرت علیه السلام « وبایاتک التی وقعت علی ارض مصر بمجد العزه والغلبه بایات عزیزه و بسلطان القوه»

واسم دیگر ان شبور.

اما «شبور»به شین معجمه وبا مشدد بر وزن تنور ووجه تسمیه ان به این اسم یا به واسطه ان است که ماخذ اشتقاق ان شبر است به سکون باء یا به فتح باء است . وان به معنای عطا است ، پس گویا این دعا عطائی است از جانب خداوند ویا انکه شبور لغت عبرانی به معنای سبت است یعنی دعای روز شنبه ویا انکه در مجمع البحرین امده است که: شبور مانند تنور، به معنای بوق است. معرب است (جوهری این را گفته است). و دعای سمات مشهور نامیده می شود به دعای شبور و این لفظ عبرانی است و این مناسبت دارد با آن چه روایت شده که یوشع، محاربه با عمالقه کرد. امر کرد که خواص از بنی اسرائیل کوزه های گلی خالی بر کتف های خود به عدد اسم های عمالقه گرفته و هریک شاخ گوسفند سوراخ داری برداشته و این دعا را پوشیده بخوانند تا که بعضی شیاطین جن و انس نربایند و رفتار کنند. پس در آن شب این کار کردند. آخر شب که شد، کوزه ها را در لشکرگاه عمالقه شکستند. صبح که شد تمام مرده بودند، با شکم های باد کرده؛ گوییا ساقه های خرمای از پا درآمده بودند.

ارزش این دعا

حضرت صادق(ع) فرمود: «پس بگیرید این دعا را بر دشمنان خود از سایر مردم و این از عمیق مکنون علم و مخزون علم است. پس بخوانید آن را برای حاجت که به خدا دارید.

حضرت امام محمدباقر(ع) فرمود که: «اگر مردمان می دانستند آن چه ما می دانیم از سوال ها که در این دعاست و بزرگی کار آن نزد خدای تعالی و زودی اجابت خدای تعالی، خواننده آن را با آن چه ذخیره نهاده است خدا از ثواب نیکو، وی را به سبب این دعا با یک دیگر با شمشیر جنگ کردندی و اگر سوگند خورم که اسم اعظم خدای تعالی در آن است، راست خورده باشم و این از علم نهانی است.»

زمان خواندن دعا

از اخبار معلوم می شود که این دعا را قریب به غروب آفتاب جمعه باید خواند، که هنگام استجابت است؛ چنان چه فاطمه زهرا(س) شخصی را به بام می فرستاد در آخر روز جمعه، آن هنگامی که خورشید شروع به غروب می کرد، تا آن مخدره را اطلاع بدهد برای دعا.

بالجمله روایات بسیار از ائمه اطهار (علیه السلام) در فضیلت و ثواب و برآمدن حاجات برای این دعا وارد است.

در کتاب نفایس الفنون در باره یکی از علما نقل می کند که گفت مرا در جوانی بیماری بسیاری بود ومن هر روز جمعه به وقت غروب افتاب این دعا را می خواندم وچون تمام می شد افتاب فرو می نشست ومراد من جز این نبود که خداوند بدن مرا سالم وصحیح بدارد که مرا طاقت تحمل زحمت مرض نیست، پس از ان روز تا به امروز که قریب به شصت سال دیگر هرگز مریض و رنجور نشده ام. وبهتر ان است که این دعا را برای اصلاح امور باقی اخروی بخوانند.

واگر شخصی از دست همسایه بد در ازار می باشد پس مداومت کند به خواندن دعای سمات تا از شرش راحت گردد

موضوعات: دعای سمات معروف به دعا شبور(دعای عطا وبخشش)  لینک ثابت