موقعیت فعلی: فهرست قرآن / سوره شعراء / تفسیر نور / آیات 51 - 100 شعراء
آيه 51
متن آيه :
إِنَّا نَطْمَعُ أَن يَغْفِرَ لَنَا رَبُّنَا خَطَايَانَا أَن كُنَّا أَوَّلَ الْمُؤْمِنِينَ
ترجمه :
ما اميدواريم كه پروردگارمان گناهان ما را ببخشاياد ، چرا كه ما ( در ميان قوم تو ) نخستين ايمان‌آورندگان بوده‌ايم .
توضيحات :
« نَطْمَعُ » : آزمنديم . اميدواريم . « خطايا » : گناهان . خطاها . « أَن كُنَّا » : به سبب اين كه ما بوده‌ايم . در اصل ( لِأن كُنَّا ) بوده و حرف ( أَنْ ) مخفّف از مثقّله است .
آيه 52
متن آيه :
وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى أَنْ أَسْرِ بِعِبَادِي إِنَّكُم مُّتَّبَعُونَ
ترجمه :
ما به موسي وحي كرديم كه شبانه بندگان ( مؤمن بني‌اسرائيل ) مرا ( از مصر ) كوچ بده . شما حتماً تعقيب مي‌شويد ( و فرعون و فرعونيان براي دستگيري شما دنبالتان مي‌كنند ) .
توضيحات :
« أَنْ » : حرف مشبّهةٌبالفعل و مخفّف از ( أَنَّ ) است ( نگا : مؤمنون / 27 ) « أَسْرِ بِعِبادي » : در شب بندگانم را كوچ بده ( نگا : إسراء / 1 ) . « مُتَّبَعُونَ » : تعقيب شوندگان . دنبال شوندگان . مراد تعقيب بني‌اسرائيل توسّط فرعون و فرعونيان است .
آيه 53
متن آيه :
فَأَرْسَلَ فِرْعَوْنُ فِي الْمَدَائِنِ حَاشِرِينَ
ترجمه :
( توسّط جاسوسان خبر به دربار رسيد كه موسي و بني‌اسرائيل در صدد كوچ به سرزمين ديگري هستند ) پس فرعون ( مأموراني ) به شهرها فرستاد تا ( نيرو ) جمع كنند ( و جلو ايشان را بگيرند ) .
توضيحات :
« الْمَدَآئِن » : جمع مَدينة ، شهر . « حَاشِرِينَ » : گردآورندگان ( نگا : شعراء / 36 ) .
آيه 54
متن آيه :
إِنَّ هَؤُلَاء لَشِرْذِمَةٌ قَلِيلُونَ
ترجمه :
( فرعون به مأموران دستور داد و گفت : به اهالي شهرها بگوئيد : ) اينها ( كه قصد فرار و تجمع و تقويت در جاي ديگري را دارند ) گروه اندك و ناچيزي هستند ( و ما با نخستين تاخت ايشان را گرفتار و به شكنجه و آزار مي‌رسانيم ) .
توضيحات :
« شِرْذِمَةٌ » : گروه و طائفه‌اي ناچيز و كم اهمّيّت .
آيه 55
متن آيه :
وَإِنَّهُمْ لَنَا لَغَائِظُونَ
ترجمه :
آنان ما را بر سر خشم مي‌آورند .
توضيحات :
« غَآئِظُونَ » : خشمگين‌كنندگان . بر سر خشم‌آورندگان .
آيه 56
متن آيه :
وَإِنَّا لَجَمِيعٌ حَاذِرُونَ
ترجمه :
( البتّه جاي هيچ گونه نگراني نيست ، و ليكن ) ما گروهي هستيم محتاط ( و بيدار و دورانديش ) .
توضيحات :
« جَمِيعٌ » : گروه و دسته . جمع ( نگا : قمر / 44 ) . « حَاذِرُونَ » : افراد محتاط و دورانديش . آگاه و بيدار .
آيه 57
متن آيه :
فَأَخْرَجْنَاهُم مِّن جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ
ترجمه :
( سرانجام آنچه مي‌بايست بشود شد ، و عاقبت بني‌اسرائيل بر فرعون و فرعونيان پيروز شدند ) و ما آنان را از باغها و چشمه‌سارها بيرون رانديم .
توضيحات :
« جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ » : مراد باغهاي سرسبز و چشمه‌ساران پر آب مصر است .
آيه 58
متن آيه :
وَكُنُوزٍ وَمَقَامٍ كَرِيمٍ
ترجمه :
و ( ايشان را ) از ميان گنجها و كاخهاي مجلّل ( به در كرديم ) .
توضيحات :
« كُنُوزٍ » : گنجها . « كَرِيمٍ » : مراد ارزشمند و مجلّل و مزيّن و خوش و زيبا است .
آيه 59
متن آيه :
كَذَلِكَ وَأَوْرَثْنَاهَا بَنِي إِسْرَائِيلَ
ترجمه :
اين چنين ( شد كه بني‌اسرائيل پيروز گشتند ) و آنها را ميراث بني‌اسرائيل كرديم .
توضيحات :
« كَذالِكَ » : كار چنين شد . در اينجا ترتيب طبيعي داستان مراعات نشده است . بلكه نتيجه و چكيده داستان گفته شده سپس به درازا از آن سخن رفته است .
آيه 60
متن آيه :
فَأَتْبَعُوهُم مُّشْرِقِينَ
ترجمه :
( فرعون و فرعونيان ) بني‌اسرائيل را تعقيب كردند و به هنگام طلوع آفتاب بديشان رسيدند .
توضيحات :
« مُشْرِقِينَ » : به طلوع خورشيد رسيدگان . از مصدر ( إشراق ) به معني رسيدن به وقت شُروق كه به معني طُلوع است . همان گونه كه ( إصباح ) به معني داخل شدن در ( صَباح ) و ( إمساء ) به معني رسيدن به ( مَساء ) است . ( مُشرِقِينَ ) مي‌تواند حال ضمير ( و ) و يا ( هم ) باشد .
آيه 61
متن آيه :
فَلَمَّا تَرَاءى الْجَمْعَانِ قَالَ أَصْحَابُ مُوسَى إِنَّا لَمُدْرَكُونَ
ترجمه :
هنگامي كه هر دو گروه يكديگر را ديدند ، ياران موسي گفتند : ما ( در چنگال فرعونيان ) گرفتار مي‌گرديم ( و هلاك مي‌شويم ) .
توضيحات :
« تَرَآءَيا » : ديد . فعل ماضي باب تفاعل است و در رسم‌الخطّ قرآني ( تراءا ) است . « مُدْرَكُونَ » : رسيدگان . گرفتارشدگان .
آيه 62
متن آيه :
قَالَ كَلَّا إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهْدِينِ
ترجمه :
( موسي ) گفت : چنين نيست . پروردگار من با من است . ( قطعاً به دست دشمنم نمي‌سپارد و به راه نجات ) رهنمودم خواهد كرد .
توضيحات :
« كلاّ » : چنين نيست . اين واژه حرفي است كه سخن پيش از خود را ردّ و نفي مي‌كند . يعني : نگوئيد كه فرعون و سپاهيانش به ما مي‌رسد . « مَعِيَ » : ( نگا : طه / 46 ) .
آيه 63
متن آيه :
فَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى أَنِ اضْرِب بِّعَصَاكَ الْبَحْرَ فَانفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرْقٍ كَالطَّوْدِ الْعَظِيمِ
ترجمه :
به دنبال آن به موسي پيام داديم كه عصاي خود را به دريا بزن . ( وقتي عصا را به دريا زد ) دريا از هم شكافت ، و هر بخشي همچون كوه بزرگي گرديد ( و دوازده راه خشك در آن پديدار شد ، و هر گروهي از اسباط دوازده‌گانه بني‌اسرائيل در جاده‌اي حركت كرد ) .
توضيحات :
« إنفَلَقَ » : از هم شكافت . از هم باز شد . از هم جدا شد . « فِرْقٍ » : قِسم . بخش . مراد جوانب آبي است كه واپس رفته است . « الطَّوْد » : كوه . كوه بزرگ . توصيف آن به عظيم در آيه ، براي تأكيد است .
آيه 64
متن آيه :
وَأَزْلَفْنَا ثَمَّ الْآخَرِينَ
ترجمه :
و در آنجا ديگران را ( نيز به موسي و بني‌اسرائيل ) نزديك گردانديم ( و فرعون و فرعونيان را وارد آن راه‌هاي دوازده‌گانه كرديم ) .
توضيحات :
« أَزْلَفْنا » : نزديك گردانديم ( نگا : شعراء / 90 ، ِ / 31 ، تكوير / 13 ) . « ثُمَّ » : آنجا . ظرف است . مراد وسط دريا است . « الآخَرينَ » : ديگران . مراد فرعون و لشكريان فرعون است .
آيه 65
متن آيه :
وَأَنجَيْنَا مُوسَى وَمَن مَّعَهُ أَجْمَعِينَ
ترجمه :
موسي و جملگي همراهان او را نجات داديم .
توضيحات :
« أَنجَيْنَا » : نجات داديم .
آيه 66
متن آيه :
ثُمَّ أَغْرَقْنَا الْآخَرِينَ
ترجمه :
سپس ديگران را غرق كرديم .
توضيحات :
. . .
آيه 67
متن آيه :
إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ
ترجمه :
بي‌گمان در اين ( ماجراي نجات مؤمنان و غرق كافران ) درس عبرت بزرگي است ( براي كساني كه چشم باز و دل آگاه داشته باشند و درباره سرگذشت جبّاران مغرور بينديشند و اوراق تاريخ مكتوب و منظور را به دقّت بخوانند و ببينند ) . ولي اكثر آنان ايمان نياوردند ( و كمتر ايشان ، همچون آسيه و جادوگران ، به جمع مؤمنان پيوستند ) .
توضيحات :
« ءَايَةً » : اندرز سترگ و عبرت بزرگ .
آيه 68
متن آيه :
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ
ترجمه :
بي‌گمان پروردگار تو با عزّت و توانا ، و با محبّت و مهربان است .
توضيحات :
« الْعَزِيزُ » : توانا ، در انتقام گرفتن از تكذيب كنندگان . « الرَّحِيمُ » : مهربان ، در حق تصديق كنندگان .
آيه 69
متن آيه :
وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ إِبْرَاهِيمَ
ترجمه :
( اي پيغمبر ! ) سرگذشت ابراهيم را براي كافران بيان دار .
توضيحات :
« نَبَأ » : خبر . مراد قصّه و سرگذشت است .
آيه 70
متن آيه :
إِذْ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ مَا تَعْبُدُونَ
ترجمه :
هنگامي كه به پدرش ( آزر ) و قوم ( بت‌پرست ) خود گفت : چه چيز را پرستش مي‌كنيد ؟ ( چيزهائي را كه مي‌پرستيد ، كي شايسته پرستش مي‌باشند ؟ ) .
توضيحات :
. . .
آيه 71
متن آيه :
قَالُوا نَعْبُدُ أَصْنَاماً فَنَظَلُّ لَهَا عَاكِفِينَ
ترجمه :
( مفتخرانه پاسخ دادند و ) گفتند : بتهاي بزرگي را مي‌پرستيم و دائماً ( به پرستش آنها مي‌پردازيم و ) بر عبادتشان ماندگار مي‌مانيم .
توضيحات :
« نَظَلُّ » : بر دوام مي‌مانيم . از افعال ناقصه و بيانگر استمرار در كار است . « عَاكِفِينَ » : ملازمان عبادت ( نگا : بقره / 187 ، اعراف / 138 ) .
آيه 72
متن آيه :
قَالَ هَلْ يَسْمَعُونَكُمْ إِذْ تَدْعُونَ
ترجمه :
گفت : آيا هنگامي كه آنها را به كمك مي‌خوانيد ، صداي شما را مي‌شنوند و نيازتان را برآورده مي‌كنند ؟
توضيحات :
« هَلْ يَسْمَعُونَكُمْ ؟ » : آيا دعا و سخن شما را مي‌شنوند ؟ آيا نيازتان را برآورده مي‌كنند و به شما پاسخ مي‌گويند ؟
آيه 73
متن آيه :
أَوْ يَنفَعُونَكُمْ أَوْ يَضُرُّونَ
ترجمه :
يا سودي به شما مي‌رسانند ( اگر از آنها اطاعت كنيد ؟ ) و يا زياني متوجّه شما مي‌سازند ( اگر از آنها سرپيچي نمائيد ؟ ) .
توضيحات :
. . .
آيه 74
متن آيه :
قَالُوا بَلْ وَجَدْنَا آبَاءنَا كَذَلِكَ يَفْعَلُونَ
ترجمه :
مي‌گويند : ( چيزي از اين كارها را نمي‌توانند بكنند ) فقط ما پدران و نياكان خود را ديده‌ايم كه اين چنين مي‌كردند ( و بتان را به گونه ما پرستش مي‌نمودند و ما هم از كارشان تقليد مي‌كنيم و بس . مگر مي‌شود پدران و نياكان ما در اشتباه بوده باشند ؟ ) .
توضيحات :
« وَجَدْنَا » : يافته‌ايم . ديده‌ايم . « ءَابَآء » : پدران . مراد پدران و اجداد و نياكان است ( نگا : شعراء / 76 ) .
آيه 75
متن آيه :
قَالَ أَفَرَأَيْتُم مَّا كُنتُمْ تَعْبُدُونَ
ترجمه :
آيا ( مي‌دانيد كه چه كار مي‌كنيد و ) مي‌بينيد كه چه چيز را مي‌پرستيد ؟ !
توضيحات :
« أَفَرَأَيْتُمْ ؟ » : آيا مي‌بينيد ؟ مراد از ديدن ، انديشيدن و دانستن و به اصل مسأله پي بردن است .
آيه 76
متن آيه :
أَنتُمْ وَآبَاؤُكُمُ الْأَقْدَمُونَ
ترجمه :
هم شما و هم پدران پيشين شما .
توضيحات :
« أَنتُمْ » : تأكيد ضمير فاعلي در آيه قبلي است . « الأقْدَمُونَ » : پيشينيان و گذشتگان .
آيه 77
متن آيه :
فَإِنَّهُمْ عَدُوٌّ لِّي إِلَّا رَبَّ الْعَالَمِينَ
ترجمه :
همه آنها دشمن من هستند ( آنهائي كه شما معبود خود مي‌دانيد ) بجز پروردگار جهانيان .
توضيحات :
« عَدُوٌّ » : اين واژه براي مفرد و مثنّي و جمع و مذكّر و مؤنّث يكسان به كار مي‌رود ( نگا : نساء / 101 ، انعام / 112 ) . « إِلاّ رَبَّ » : اگر به خدا معتقد نبوده باشند و خدا جزو معبودهاي آنان نبوده باشد ، استثناء منقطع است و ذكر آن به منظور تأكيد بر توحيد خالص است . اگر هم علاوه از بتها خدا را نيز پرستش مي‌كرده‌اند ، ابراهيم پروردگار جهانيان را استثناء مي‌كند .
آيه 78
متن آيه :
الَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهْدِينِ
ترجمه :
( پروردگار جهانياني ) كه مرا آفريده است ، و هم او مرا ( به سوي سعادت دنيا و آخرت ) راهنمائي مي‌سازد ( و در سراسر زندگي من حضور دارد و لحظه‌اي از من غافل نيست ) .
توضيحات :
« يَهْدِينِ » : مرا راهنمائي مي‌كند و دستگيرم او است ( نگا : طه / 50 ) .
آيه 79
متن آيه :
وَالَّذِي هُوَ يُطْعِمُنِي وَيَسْقِينِ
ترجمه :
آن كسي است كه او مرا ميخوراند و مي‌نوشاند .
توضيحات :
« يُطْعِمُني . . . » : مراد اين است كه روزي‌رسانم او است و من همه جا بر سر خوان نعمت او نشسته‌ام .
آيه 80
متن آيه :
وَإِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ
ترجمه :
و هنگامي كه بيمار شوم او است كه مرا شفا مي‌دهد .
توضيحات :
« يَشْفِينِ » : مراد اين است كه شافي تنها خدا است و دكتر و دوا وسيله است . انسان مؤمن به پزشك مراجعه مي‌كند و دارو مي‌خورد ، ولي هيچ كدام را شفا دهنده نمي‌داند و بلكه معتقد است كه اگر خدا خواست دوا و درمان مؤثّر واقع مي‌شوند . نان و آب وسيله سير كردنند ، ولي سيركننده خدا است .
آيه 81
متن آيه :
وَالَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحْيِينِ
ترجمه :
و آن كسي است كه ( چون اجلم فرا رسيد ) او مرا مي‌ميراند و سپس ( در رستاخيز براي حساب و كتاب و جزا و سزا ) مرا زنده مي‌گرداند .
توضيحات :
« يُحْيِينِ » : مرا زنده مي‌كند . اشاره به اين است كه حيات‌بخش و ميراننده و دوباره زنده كننده خدا است .
آيه 82
متن آيه :
وَالَّذِي أَطْمَعُ أَن يَغْفِرَ لِي خَطِيئَتِي يَوْمَ الدِّينِ
ترجمه :
و آن كسي است كه اميدوارم در روز جزا و سزا ( كه قيامت برپا است ) گناهم را بيامرزد .
توضيحات :
« أَطْمَعُ » : چشم طمع مي‌دوزم . اميدوارم . « خَطِيئَتِي » : گناهم . لغزشم . « يَوْمَ الدِّينِ » : روز حساب و كتاب و جزا و سزا ( نگا : فاتحه / 4 ) .
آيه 83
متن آيه :
رَبِّ هَبْ لِي حُكْماً وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ
ترجمه :
( ابراهيم دست دعا به درگاه خدا برداشت و گفت : ) پروردگارا ! به من كمال و معرفت مرحمت فرما ( تا در پرتو آن ، حق را حق و باطل را باطل ببينم ، و قدرت بر داوري صحيح در ميان بندگانت داشته باشم ) ، و مرا ( در دنيا و آخرت ) از زمره شايستگان و بايستگان گردان .
توضيحات :
« حُكْماً » : كمال و معرفت . شناخت عميق همراه با قدرت داوري . كمال علم و عمل . حكمت ( نگا : شعراء / 21 ) .
آيه 84
متن آيه :
وَاجْعَل لِّي لِسَانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ
ترجمه :
و ( با توفيق در طاعت و عبادت و اعمال نيك ) براي من ذكر خير و نام نيك در ميان آيندگان بر جاي دار .
توضيحات :
« لِسَانَ صِدْقٍ » : ذكر خير . نام نيك ( نگا : مريم / 50 ) . « الآخِرينَ » : كساني كه بعدها مي‌آيند و در زمين زندگي مي‌كنند . آيندگان جهان .
آيه 85
متن آيه :
وَاجْعَلْنِي مِن وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِيمِ
ترجمه :
و مرا از زمره كساني ساز كه بهشت پرنعمت را فراچنگ مي‌آورند .
توضيحات :
« وَرَثَةِ جَنَّةِ » : وارثان بهشت . مراد كساني است كه در پرتو ايمان به الله و پرستش خدا بهشت را به دست مي‌آورند ( نگا : اعراف / 43 ) . « جَنَّةِ النَّعِيمِ » : ( نگا : مائده / 65 ، يونس / 9 ، حجّ / 56 ) .
آيه 86
متن آيه :
وَاغْفِرْ لِأَبِي إِنَّهُ كَانَ مِنَ الضَّالِّينَ
ترجمه :
و پدرم را ( با رهنمود به ايمان و توفيق در طاعت و عبادت ، مورد مرحمت و مشمول مغفرت گردان ، و بدين وسيله او را ) كه از گمراهان است بيامرز .
توضيحات :
« إِغْفِرْ . . . » : طلب آمرزش ابراهيم براي پدرش آزر ، پيش از فوت آزر است ، و ابراهيم وقت جدا شدن از او بدو وعده داده بود كه براي وي طلب آمرزش كند . امّا چون ديد كه او با كفر از جهان رفت ، از او بيزاري جست و طلب آمرزش را قطع كرد ( نگا : توبه / 114 ) .
آيه 87
متن آيه :
وَلَا تُخْزِنِي يَوْمَ يُبْعَثُونَ
ترجمه :
و مرا خوار و رسوا مدار در روزي كه ( مردمان براي حساب و كتاب و سزا و جزا ، زنده و ) برانگيخته مي‌شوند .
توضيحات :
« يُبْعَثُونَ » : ( نگا : اعراف / 14 ، حجر / 36 ، مؤمنون / 100 ) .
آيه 88
متن آيه :
يَوْمَ لَا يَنفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ
ترجمه :
آن روزي كه اموال ، ( يعني نيروي مادي ) ، و اولاد ، ( يعني نيروي انساني ، به كسي ) سودي نمي‌رساند .
توضيحات :
« يَوْمَ » : ظرف و مراد قيامت است .
آيه 89
متن آيه :
إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ
ترجمه :
بلكه تنها كسي ( نجات پيدا مي‌كند و از اموالي كه در راه آفريدگار صرف ، و از اولادي كه در مسير پروردگار رهنمود كرده باشد ، سود مي‌برد ) كه با دل سالم ( از بيماري كفر و نفاق و ريا ) به پيشگاه خدا آمده باشد .
توضيحات :
« إِلاّ مَنْ . . . » : مگر كسي كه . ليكن كسي كه . واژه ( مَنْ ) مي‌تواند مرفوع و بدل از فاعل ( يَنفَعُ ) و مضافي پيش از آن مقدّر باشد كه تقدير چنين خواهد بود : لا يَنفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ إِلاّ مالُ و بَنُو مَنْ أَتَي اللهَ بَقَلْبٍ سَليمٍ . و يا اين كه واژه ( مَنْ ) منصوب و مفعول بوده و در اصل بدل از مفعول محذوف باشد كه تقدير چنين خواهد بود : يَوْمَ لاْ يَنفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ أَحَدَاً إَلاّ مَنْ أَتَي اللهَ بِقَلْبٍ سَليمٍ . در هر صورت اموال و اولادي به انسان سود مي‌رسانند كه تبديل به باقيات صالحات شده باشند . « قَلْبٍ سَليمٍ » : دل سالم از بيماري كفر و نفاق و ريا ( نگا : اعراف / 147 ، احزاب / 19 ، بقره / 264 ) .
آيه 90
متن آيه :
وَأُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِينَ
ترجمه :
در آن هنگام بهشت براي پرهيزگاران نزديك گردانده مي‌شود ( و آنان كه از كفر و معاصي رويگردان ، و به ايمان و طاعت در جهان روي آورده بودند ، به سوي آن مي‌روند ) .
توضيحات :
« أُزْلِفَتْ » : نزديك گردانده شد .
آيه 91
متن آيه :
وَبُرِّزَتِ الْجَحِيمُ لِلْغَاوِينَ
ترجمه :
و دوزخ براي گمراهان آشكار گردانده مي‌شود .
توضيحات :
« بُرِّزَتْ » : نموده شد . آشكار گرديد . « الْغَاوِينَ » : گمراهان .
آيه 92
متن آيه :
وَقِيلَ لَهُمْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ تَعْبُدُونَ
ترجمه :
و بديشان گفته مي‌شود : كجا هستند معبودهائي كه پيوسته آنها را عبادت مي‌كرديد ؟
توضيحات :
« مَا » : چيزهائي كه . مراد معبودهاي دروغين است .
آيه 93
متن آيه :
مِن دُونِ اللَّهِ هَلْ يَنصُرُونَكُمْ أَوْ يَنتَصِرُونَ
ترجمه :
( معبودهاي ) غير از خدا . آيا آنها ( در برابر اين شدائد و سختيهائي كه اكنون با آن روبرو هستيد و هستند ) شما را كمك مي‌كنند يا خويشتن را ياري مي‌دهند ؟
توضيحات :
« يَنتَصِرُونَ » : باز مي‌دارند . خويشتن را به دور مي‌دارند . انتصار به معني ياري دادن خود يا كمك خواستن و يا دفع بلا از خويشتن است ( نگا : كهف / 43 ، قصص / 81 ، قمر / 10 ، رحمن / 35 ) .
آيه 94
متن آيه :
فَكُبْكِبُوا فِيهَا هُمْ وَالْغَاوُونَ
ترجمه :
پس از آن ، آنان ( كه پرستش شوندگان گمراهساز ) همراه گمراهان ( كه پرستش كنندگان ايشان بودند ) پياپي به دوزخ سرنگون افكنده مي‌شوند .
توضيحات :
« كُبْكِبُوا » : سرنگون و پياپي فرو افكنده مي‌شوند .
آيه 95
متن آيه :
وَجُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ
ترجمه :
و جملگي لشكريان اهريمن ( نيز همراه آن دو گروه به دوزخ سرنگون مي‌گردند ) .
توضيحات :
« جُنُودُ إِبْلِيسَ » : لشكريان و ياوران ابليس . مراد پيروان ابليس ، يعني جنايتكاران و معصيت پيشگان سراسر تاريخ است ( نگا : اعراف / 18 ، حجر / 43 ) .
آيه 96
متن آيه :
قَالُوا وَهُمْ فِيهَا يَخْتَصِمُونَ
ترجمه :
آنان ( كه معبودهاي دروغين را پرستيده‌اند ) در آنجا به كشمكش ( با معبودهاي خود ) مي‌پردازند و مي‌گويند :
توضيحات :
« وَ هُمْ فِيهَا يَخْتَصِمُونَ » : جمله حاليّه است .
آيه 97
متن آيه :
تَاللَّهِ إِن كُنَّا لَفِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ
ترجمه :
به خدا سوگند ما در گمراهي آشكاري بوده‌ايم .
توضيحات :
« إِن كُنَّا » : واژه ( إِنْ ) مخفّف از مثقّله و در اصل چنين است : إِنَّا كُنَّا .
آيه 98
متن آيه :
إِذْ نُسَوِّيكُم بِرَبِّ الْعَالَمِينَ
ترجمه :
آن زمان كه ما شما ( معبودان دروغين ) را با پروردگار جهانيان ( در عبادت و طاعت ) برابر مي‌دانستيم .
توضيحات :
« إِذْ » : زماني كه . ظرف زمان گمراهي است . يا ( إِذْ ) تعليليّه است ( نگا : زخرف / 39 ) .
آيه 99
متن آيه :
وَمَا أَضَلَّنَا إِلَّا الْمُجْرِمُونَ
ترجمه :
و ما را جز بزهكاران ( شياطين نام ) گمراه نكرده است .
توضيحات :
« الْمُجْرِمُونَ » : مراد شيطان و ياوران او ، يا رؤساء و كبراء ايشان است ( نگا : احزاب / 67 ) .
آيه 100
متن آيه :
فَمَا لَنَا مِن شَافِعِينَ
ترجمه :
( اي واي بر ما ! امروز ) ما اصلاً شفاعت كنندگاني نداريم ( كه ما را برهانند ! ما كه معتقد به ميانجيگري ميانجيگران براي نجات خود بوديم ) .
توضيحات :
« مِن شَافِعِينَ » : واژه ( مِنْ ) بيانگر عموميّت نفي چيزي است كه پس از آن قرار دارد ( نگا : تفسير المصحف المفسّر ) .
|
[سه شنبه 1395-02-28] [ 02:48:00 ب.ظ ]
|